DEMOKRAT GÜNDEM-HABER MERKEZİ-Ege Bölgesi’nin çevre koruma ve ekoloji alanındaki en güçlü seslerinden biri olan Ege Çevre Platformu (EGEÇEP), son dönemde gündemi meşgul eden katı atık yönetimi politikalarına ilişkin kritik bir açıklama yayımladı.
İzmir’de oluşan evsel atıkların Manisa’daki tesislere taşınmasını mercek altına alan platform, “yerinde yönetim” ilkesinin çiğnendiğini savundu.
“İzmir Kendi Atığını Yönetecek Kapasiteye Sahip”
EGEÇEP tarafından yapılan değerlendirmede, atık yönetiminde evrensel kuralın “atık hiyerarşisi” olduğu hatırlatıldı.
İzmir’de atıkları yönetecek teknik altyapı ve tesislerin mevcut olduğuna vurgu yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi: “İzmir’de kentin atıklarını yönetebilecek kapasitede tesisler bulunmasına rağmen, çöplerin başka bir ile taşınması bölgesel kapasite ve çevresel etkiler açısından ciddi soru işaretleri doğurmaktadır. Bu durum, atıkların kaynağına en yakın noktada bertaraf edilmesi gerektiğini söyleyen yerinde yönetim ilkesine aykırıdır.”
Uzun mesafeli nakliye karbon ayak izi oluşturuyor
Atıkların şehirler arası taşınmasının sadece lojistik bir mesele olmadığını belirten çevreciler, uzun mesafeli nakliyenin yarattığı karbon ayak izine dikkat çekti. Özellikle Manisa gibi tarımsal üretim ve su kaynakları açısından hayati öneme sahip bir bölgede, atık yönetiminin kapasite aşımına uğramasının telafisi güç zararlar doğurabileceği belirtildi.
DSÖ Raporundan çarpıcı veriler
EGEÇEP Kurucu Üyesi Çevre Mühendisi Faruk İşgenç, konunun halk sağlığı boyutuna dikkat çekerek Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) “Sağlığımızı Çöpe Atıyoruz: Katı Atıkların İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkileri” başlıklı raporuna atıfta bulundu.
“Hava-su ve toprak üzerinde kimyasal etki oluşabilir”
Çevre Mühendisi Faruk İşgenç, yanlış yönetilen veya kapasite üzerinde yüklenen katı atıkların ciddi enfeksiyon ve kirlilik riski taşıdığını hatırlatarak şunları söyledi: “DSÖ raporu, atıkların güvenli ve yerinde yönetilmesinin önemini açıkça ortaya koyuyor. Kapasitelere uygun hareket edilmemesi durumunda hava, su ve toprak üzerinde kimyasal etkiler oluşabilir. Bu da uzun vadede halk sağlığı krizine zemin hazırlar.”
Önleyici ve kamu yararını gözeten strateji çağrısı
Açıklamanın sonuç bölümünde, Ege Bölgesi’ndeki atık yönetimi kararlarının siyasi veya lojistik gerekçelerle değil; çevre standartları, bölgesel kapasite ve bilimsel veriler ışığında alınması gerektiği vurgulandı. EGEÇEP, çevre ve toplum sağlığının korunması için yetkilileri “önleyici ve kamu yararını gözeten” bir stratejiye davet etti.
| Karşılaştırma Kriteri | İzmir (Mevcut Durum) | Manisa (Mevcut Durum) |
| Ana Tesis | Harmandalı Düzenli Depolama ve Biyogaz Tesisi | Uzunburun Katı Atık Bertaraf ve Enerji Üretim Tesisi |
| Temel Sorun | Heyelan riski ve kapasite doluluğu nedeniyle mahkeme kararları | Komşu ilden gelen atıkla artan ek yük ve lojistik riskler |
| Taşıma Mesafesi | Ortalama 40-60 km (İlçeler arası değişken) | Şehirler arası ek mesafe ve artan karbon salımı |
| Bilimsel Risk | Bölgesel kirlilik ve yerleşim alanlarına yakınlık | Tarım arazilerine sızma ve su kaynakları güvenliği |
Neden yerinde çözüm?
- DAHA AZ EGZOZ: Şehirler arası kamyon trafiği ve karbon salımı biter.
- EKONOMİK TASARRUF: Taşıma maliyeti tesis modernizasyonuna aktarılır.
- TOPRAK GÜVENLİĞİ: Manisa’nın bereketli tarım arazileri üzerindeki yük azalır.
- KALICI ÇÖZÜM: Her şehir kendi çöpünü modern tesislerde enerjiye dönüştürür.
İlginizi çekebilir: İzmirli çiftçiye 1 milyar liralık dev müjde! Başkan Tugay rakamı ikiye katladı