DEMOKRAT GÜNDEM- Yapay zeka günlük hayatımıza giderek daha fazla entegre oluyor. Her yaştan milyonlarca insan, fotoğraflarını yükleyerek kendilerini sevdikleri çizgi film karakterlerine dönüştüren uygulamaları keyifle kullanıyor. Ancak bu durum, siber güvenlik dünyasında alarm zillerinin çalmasına neden oluyor. Son dönemde yapay zekayla yapılan ve sosyal medyada akım haline gelen ‘Simpson’ ve ‘Ghibli’ temalı fotoğraflarla ilgili uzmanlar, kullanıcıları ‘güvenlik’ konusunda ciddi şekilde uyarıyor.
“EĞLENCELİ GÖRÜNEN HER UYGULAMA MASUM DEĞİL!”
Son dönemde sosyal medyada TikTok, Instagram ve X platformlarını kasıp kavuran yapay zekayla hazırlanmış ‘Simpson’ ve ‘Ghibli’ temalı akımlar gündemde. Kullanıcılar yüzlerini yapay zeka algoritmalarına yükleyerek kendilerini sarı tenli çizgi karakterlere veya anime filmlerinin kahramanlarına dönüştürürken, bu akımların ardında gizlenen tehlikeler siber güvenlik uzmanlarını endişelendiriyor.
Hürriyet gazetesinden İsmail Sarı’nın sorularını yanıtlayan Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Görsel İletişim Tasarımı Anabilim Dalı Başkanı ve Bilişim Teknolojileri Uzmanı Prof. Dr. Ali Murat Kırık, yapay zeka uygulamalarına fotoğraf yüklemenin, yüz tanıma verilerinin toplanması açısından risk taşıdığına dikkat çekti.
“BİYOMETRİK KİMLİĞİNİZİ RESMEN HEDİYE EDİYORSUNUZ”
Hürriyet gazetesinden İsmail Sarı’nın sorularını yanıtlayan Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Görsel İletişim Tasarımı Anabilim Dalı Başkanı ve Bilişim Teknolojileri Uzmanı Prof. Dr. Ali Murat Kırık, konuya ilişkin çarpıcı uyarılarda bulundu.
“Kullanıcılar, eğlenceli içerikler oluşturduklarını düşünürken aslında biyometrik verilerini farkında olmadan paylaşıyor olabilirler” diyen Kırık, toplanan verilerin ciddi tehlikeler yaratabileceğini vurguladı.
Kırık, “Bu uygulamaların bazıları, yüz geometrinizi, göz mesafenizi, burun şeklinizi ve yüzünüzün diğer benzersiz noktalarını haritalandıran algoritmalar kullanıyor. Bu, parmak iziniz kadar özel ve değerli veri” açıklamasını yaptı.
Uzman, bu verilerin:
- Banka ve telefon uygulamalarındaki yüz tanıma ile kimlik doğrulama sistemlerini aşmak
- Deepfake teknolojileriyle sahte videolar üretmek ve itibar zedeleyici içerikler yaratmak
- Sosyal mühendislik yöntemleriyle dolandırıcılık yapmak ve kimlik hırsızlığı gerçekleştirmek
gibi kötü niyetli amaçlarla kullanılabileceğinin altını çizdi.
“BEDAVA PEYNİR SADECE FARE KAPANINDA OLUR”
Siber güvenlik uzmanları, yapay zeka uygulamalarının çoğunun iş modelini “Ürün ücretsizse, ürün sizsiniz” sözüyle özetliyor. Bu tür uygulamaları kullananlara seslenen Kırık, “Net yüz görüntülerini paylaşmaktan kaçınmaları gerekiyor. Eğer mutlaka kullanacaksanız, yüzünüzü kısmen kapatarak veya filtreleyerek yükleyin” uyarısında bulundu.
Kırık, “Yapay zeka akımları hızla değişirken, toplanan veriler kalıcı oluyor. Bugün eğlence olarak gördüğünüz uygulama, yarın verilerinizi karanlık web (dark web) pazarında satışa çıkarabilir” diyerek riskin boyutlarına dikkat çekti.
Kişisel bilgilerin de yapay zekayla sohbet ederken asla verilmemesi gerektiğini belirten Kırık, “Özellikle ad, soyad, doğum tarihi, adres, telefon numarası gibi veriler, sahte hesap açmak veya finansal işlemler gerçekleştirmek için kötü niyetli kişiler tarafından kullanılabilir. Bu tür bilgilerin yasa dışı şekilde satışa sunulması veya bir veri sızıntısı sonucunda ifşa edilmesi, uzun vadede büyük sorunlar yaratabilir” ifadelerini kullandı.
YAPAY ZEKA ÇAĞINDA KENDİNİZİ NASIL KORUYABİLİRSİNİZ?
İstanbul Bilgi Üniversitesi Bilişim ve Teknoloji Hukuku Enstitüsü’nden Doç. Dr. Leyla Keser ise yapay zeka kullanımının hukuki boyutuna dikkat çekti: “Birçok kullanıcı, uygulamaları indirirken gizlilik politikalarını okumadan ‘kabul ediyorum’ butonuna basıyor. Bu, adeta dijital bir imza niteliğindedir ve verilerinizin nasıl kullanılacağını belirler.”
Uzmanlar, yapay zeka uygulamalarını kullanırken şu konulara dikkat edilmesini öneriyor:
- Yapay zeka uygulamalarının gizlilik politikalarını mutlaka okuyun ve verilerinizin nasıl kullanılacağını anlayın
- Kişisel fotoğrafları paylaşırken mümkünse filtreleme veya düzenleme yapın, yüzünüzün tamamının net görünmesinden kaçının
- Ücretsiz hizmet sunan uygulamalarda genellikle “ürün sizsiniz” prensibinin geçerli olduğunu unutmayın
- Güvenilir ve köklü şirketlerin uygulamalarını tercih edin, özellikle yeni çıkan ve popülerlik kazanan uygulamalara karşı temkinli olun
- Şüpheli bulduğunuz izin isteklerini reddedin, özellikle kamera ve galeri erişimi talep eden uygulamalara dikkat edin
- Aynı uygulama için farklı hesaplar kullanın, tüm dijital kimliğinizi tek bir yerde toplamayın
- Çocukların fotoğraflarını bu tür uygulamalarda kesinlikle kullanmayın, onların biyometrik verileri daha hassas koruma gerektirir
DİJİTAL GELECEĞİMİZ: TEHLİKE VE FIRSAT BİR ARADA
Yapay zeka teknolojileri hayatımızı kolaylaştırırken, bilinçli kullanım ve veri güvenliği konusunda farkındalık sahibi olmak giderek daha fazla önem kazanıyor. Türkiye Bilişim Derneği Başkanı Rahmi Aktepe konuyla ilgili, “Yapay zeka, doğru kullanıldığında büyük faydalar sağlayabilir. Ancak her yeni teknolojide olduğu gibi, bilinçli kullanım şart. Dijital okuryazarlık artık lüks değil, bir zorunluluk haline geldi” değerlendirmesinde bulundu.
Uzmanlara göre, eğlenceli bir akım olarak görülen bu uygulamalar, farkında olmadan geleceğimizi şekillendirecek teknolojilere katkı sağlıyor. Önemli olan, bu teknolojilerin sunduğu imkanlardan faydalanırken, kendimizi ve verilerimizi korumayı öğrenmek. (Teknoloji Servisi)