Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına ilişkin Hanehalkı Bütçe Araştırması sonuçlarını yayımladı. Veriler, hanehalklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamaların dağılımını gözler önüne serdi.
Konut ve Kira Harcamaları İlk Sırada
Türkiye genelinde hanehalklarının tüketim harcamaları içinde en yüksek payı %23,9 ile konut ve kira harcamaları aldı. Bu harcamaları %21,9 ile ulaştırma ve %20,6 ile gıda ve alkolsüz içecek harcamaları takip etti. En düşük payı alan harcama türleri ise %0,8 ile sigorta ve finansal hizmetler, %1 ile eğitim hizmetleri ve %1,9 ile eğlence, spor ve kültür harcamaları oldu.
Ortalama Tüketim Harcaması
Hanelerin tüketim harcamalarını karşılaştırılabilir hale getirmek için hanehalkı büyüklüğü ve kompozisyonu dikkate alınarak eşdeğer fert başına tüketim harcaması hesaplandı. Buna göre, aylık ortalama tüketim harcaması hanehalkı başına 24 bin 383 TL, eşdeğer fert başına ise 12 bin 521 TL olarak tahmin edildi.
Gelir Kaynağına Göre Harcama Dağılımı
- Maaş, ücret, yevmiye geliri olan hanehalkları:
- Ulaştırma: %22,8
- Konut ve kira: %22,2
- Gıda ve alkolsüz içecek: %18,9
- Müteşebbis geliri olan hanehalkları:
- Ulaştırma: %27,3
- Konut ve kira: %19,7
- Gıda ve alkolsüz içecek: %19,5
Gelire Göre Harcama Dağılımı
- En düşük gelir grubundaki haneler (birinci %20’lik grup):
- Gıda ve alkolsüz içecek: %36,6
- Konut ve kira: %29,2
- Ulaştırma: %8,8
- Mobilya ve ev eşyası: %5,4
- En yüksek gelir grubundaki haneler (beşinci %20’lik grup):
- Ulaştırma: %28,3
- Konut ve kira: %21
- Gıda ve alkolsüz içecek: %14,5
- Lokantalar ve konaklama hizmetleri: %6,9
Hanehalkı Büyüklüğüne Göre Harcama Dağılımı
- Tek kişilik hanehalkları:
- Konut ve kira: %31,8
- Ulaştırma: %18,7
- Gıda ve alkolsüz içecek: %16,3
- 7 ve daha fazla kişilik hanehalkları:
- Gıda ve alkolsüz içecek: %30,2
- Konut ve kira: %19,9
- Ulaştırma: %14,9
Bu veriler, Türkiye’deki hane halklarının harcama alışkanlıklarını ve önceliklerini gösterirken, gelir ve hanehalkı büyüklüğüne göre farklılıkları da ortaya koyuyor. Yoksul hanelerde gıda harcamalarının yüksek pay alması, zengin hanelerde ise ulaştırma harcamalarının öne çıkması dikkat çekiyor.