Türkiye’de sofraların baş tacı ekmekte yıllardır konuşulan ama kanıtlarıyla sık sık göz ardı edilen “gıda hilesi” yeniden gündemde. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın açıkladığı taklit ve tağşiş listelerine bir yenisi eklenirken, bu kez mercek altına alınan ürün, neredeyse her evde her gün tüketilen beyaz ve tam buğday ekmekler oldu.
Sektör kaynaklarına göre, raflarda “tam buğday” etiketiyle yer alan pek çok ekmek aslında yalnızca renklendirilmiş beyaz undan ibaret. Gıda Mühendisleri Birliği Başkanı Fatih Efe, gıda güvenliği açısından vahim boyutlara ulaşan tabloyu kamuoyuyla paylaştı.
RENKLENDİRİLMİŞ SAHTE “TAM BUĞDAY” EKMEĞİ
Türkiye gazetesinde yer alan habere göre, beyaz ekmeklerde raf ömrünü uzatan kimyasallar, tam buğday etiketli ekmeklerde ise renklendiriciler ve aroma vericiler yaygın şekilde kullanılıyor. Gıda Mühendisleri Birliği Başkanı Fatih Efe, “Tam buğday diye satılan birçok ürün aslında beyaz ekmeğin renklendirilmiş hali. Bu, doğrudan tüketiciyi yanıltan bir uygulama” dedi.
Efe’ye göre “belki de katkı maddelerinin en yoğun kullanıldığı alan” ekmek sektörü. Uzun süre küflenmeyen, tazeliğini koruyan ekmeklerin içeriğinde yer alan kimyasallar, hem tüketici sağlığını tehdit ediyor hem de etik dışı ticaretin örneklerinden biri olarak kayda geçiyor.
“GÖRÜNTÜYE DEĞİL, İÇERİĞE BAKIN”
Efe, tüketicilerin yalnızca ambalaj ve dış görünüşe aldanarak ürün tercihi yapmasının tehlikeli sonuçlar doğurduğuna dikkat çekti. “Tam buğday” ibaresinin çoğu zaman sadece bir pazarlama stratejisi olduğunu belirten Efe, şu uyarıda bulundu:
“Ekmeğin rengi doğal görünse de, esmerlik renklendirici katkılarla sağlanıyor olabilir. Bu ürünler ne besin değeri açısından vadettiğini sunuyor ne de sağlık açısından güvenli.”
GERÇEK EKMEĞİ NASIL ANLARSINIZ?
Tüketicilerin satın aldıkları ekmeklerin içeriğini anlaması için basit ama etkili bir yöntem öneren Efe, şu ifadeleri kullandı:
“Ekmeği ikiye bölün ve birkaç gün bekletin. Eğer uzun süre küflenmeden dayanıyorsa, bu ürün muhtemelen katkı maddesi yüklüdür. Doğal ekmek, kısa sürede bayatlar ve bozulur. Bu, en temel göstergelerden biri.”
TÜKETİCİ NE YAPMALI?
Uzmanlar, tüketicilere ekmek alırken;
- İçerik listesine mutlaka göz atmalarını,
- Tam buğday ekmeğinde “tam buğday unu”nun ilk sırada yer almasına dikkat etmelerini,
- Ürünün fırın veya üretim yerini incelemelerini ve
- Mümkünse ambalajsız, günlük üretim yapan güvenilir yerlerden alışveriş yapmalarını öneriyor.
EKMEKTE HİLE BİTMİYOR, DENETİM ŞART
Türkiye’de sık sık gündeme gelen gıda hileleri bu kez en temel besin maddesi olan ekmeğe uzanmış durumda. Uzmanlar, sadece üreticilerin değil denetleyici kurumların da sorumluluk alması gerektiği konusunda hemfikir.
Tüketiciler ise bir yandan geçim mücadelesi verirken bir yandan da sağlıklı gıdaya ulaşmanın yollarını arıyor. En temel gıdada bile bu denli yüksek oranda katkı maddesiyle karşılaşılması, gıda güvenliği politikasının yeniden ve kararlılıkla ele alınmasını zorunlu kılıyor.