Mısır’ın turistik kenti Şarm El-Şeyh bugün, Gazze Şeridi’nde iki yıldır süren savaşın sona erdirilmesi amacıyla düzenlenen “Şarm El-Şeyh Barış Zirvesi”ne ev sahipliği yapıyor. ABD Başkanı Donald Trump ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi’nin eş başkanlık ettiği zirveye, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İngiltere Başbakanı Keir Starmer ve Ürdün Kralı 2. Abdullah’ın da aralarında bulunduğu 20’den fazla ülkenin lideri katılıyor.
Zirvenin gündeminde ateşkes, esir takası ve yeniden inşa var
Zirve, 10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkesin üçüncü gününde gerçekleşiyor. Hamas ve İsrail arasında başlayan ateşkes anlaşmasının kalıcı hale getirilmesi hedefleniyor. Anlaşmanın ilk aşamasında, Hamas 20 hayatta olan İsrailli esiri serbest bırakmayı taahhüt ederken, İsrail 2 bin Filistinli mahkumu serbest bıraktı ve askeri güçlerini kısmen Gazze’den çekti. Zirvede ayrıca, Gazze’nin yeniden inşası ve Hamas’ın silahsızlandırılması gibi kritik konular ele alınacak.
Liderlerden barışa vurgu ve destek mesajları
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Şarm El-Şeyh’e sabah saatlerinde ulaştı. Zirvede yapacağı konuşmada “ateşkesin geri dönüşsüz olması” çağrısında bulunacak. İletişim Başkanı Burhanettin Duran, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Sisi ve Trump’ın davetiyle zirveye katıldığını belirtti.
Fransa Cumhurbaşkanı Macron, iki devletli çözüm ve bölgesel istikrarı destekleyeceklerini açıklarken, İngiltere Başbakanı Starmer ateşkesin mimarlarına övgüde bulundu. Avrupa Birliği adına zirveye katılan AB Konseyi Başkanı António Costa, Filistinliler ve İsraillilerin barış içinde yaşaması için umut mesajı verdi.
Netanyahu zirve de olacak mı?
Zirvede Ürdün Kralı 2. Abdullah, Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad Al Sani, Bahreyn Kralı Hamad bin İsa Al Halife, İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Pakistan Başbakanı Şebaz Şerif, Almanya Şansölyesi Friedrich Merz gibi önemli isimler yer alıyor. BM Genel Sekreteri António Guterres, insani yardım çağrısı yapacak.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun zirveye katılımı kesinleşmedi. İsrail medyası, Netanyahu’nun ateşkes taahhüdünü güçlendirmek için katılacağını bildirirken, Hamas zirvede yer almayacağını duyurdu. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın katılımı ise doğrulandı.
Mısır, zirveyi bölgesel güvenlik ve istikrar için yeni bir başlangıç olarak tanımlıyor. Zirvede ayrıca Gazze’ye yönelik yardım konvoylarının artırılması ve sınırsız erişimin sağlanması taahhüt edildi.
Uluslararası toplumdan destek ve gelecek adımlar
Zirve, bölgedeki en geniş katılımlı uluslararası toplantı olarak kayıtlara geçecek. AB Haziran 2025’teki zirvede ateşkese destek vermiş, şimdi ise kalıcı barış için somut adımlar bekliyor. Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, benzer bir barış anlaşmasının kendi ülkesine umut olacağını belirtti.
Şarm El-Şeyh’teki zirve sonrası liderler, Gazze’ye yardımın hızlandırılması ve esir takas takviminin netleştirilmesi için ikili görüşmeler gerçekleştirecek. Ateşkesin dördüncü gününde, Gazze halkı yıkıntılara dönmeye başlarken, uluslararası toplum barışın kalıcılığı için somut taahhütler bekliyor.