Demokrat Gündem- Beşar Esad’ın iktidarından sonra İsrail, Suriye topraklarındaki askeri harekâtlarını arttırdı. Bu saldırıların amacı ne? İsrail’in Suriye ile ilgili stratejisi nereye gidiyor?
İSRAİL SURİYE’DE NEDEN HAREKETTE?
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın devrilmesinin ardından İsrail, Suriye’ye yönelik askeri operasyonlarını yoğunlaştırdı. Birleşmiş Milletler’ın protestolarına rağmen, 1974’te imzalanan Kuvvetlerin Ayrıştırılması Anlaşması’na aykırı olarak, tampon bölgeye askeri birlikler sevk edildi.
ASKERİ HEDEFLER NERESİ?
İsrail, Suriye’deki hedeflerin “aşırılık yanlıların” eline geçmesini engellemeye çalıştığını iddia ediyor. Hedef alınan noktalar:
- Silah ve mühimmat depoları,
- Askeri araştırma merkezleri,
- Havaalanları ve deniz üsleri,
- Golan Tepeleri boyunca tampon bölge.
Bölge, 1974’teki ateşkes anlaşmasıyla silahtan arındırılmış bir alan olarak belirlenmişti.
GOLAN TEPELERİ: STRATEJİK BİR TARTIŞMA
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 1974 anlaşmasının “artık geçersiz” olduğunu iddia ederek, Golan Tepeleri’ni İsrail’in “sonsuza kadar” bir parçası olarak tutacaklarını ifade etti.
İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Sa’ar ise saldırıları şu sözlerle savundu:
“Kimyasal silahları ve uzun menzilli füzeleri hedef aldık. Bu silahların aşırı grupların eline geçmesini engellemek zorundaydık.”
1974 ANLAŞMASI VE TAMPON BÖLGE
Anlaşma, 1973 Savaşı’nın sona ermesinden sonra Cenevre’de imzalandı. Bu anlaşma ile:
- Suriye ve İsrail arasında bir tampon bölge oluşturuldu.
- BM Ateşkes Gözlem Gücü (UNDOF), bölgenin denetiminden sorumlu kılındı.
- Anlaşmanın kuralları BM tarafından izlendi.
Ancak son yıllarda artan ihlaller, bölgedeki dengenin bozulmasına yol açtı.
İSRAİL’İN ASIL AMACI NE?
El Cezire’ye göre, İsrail’in uzun vadeli hedefleri tam net değil. Netanyahu’nun “Golan Tepeleri’nin tamamen İsrail’e ait olduğu” iddiaları, bölgesel hegemonyanın bir parçası olarak görülüyor.
Ulusal Birlik Partisi lideri Benny Gantz ise bu durumu bir “fırsat” olarak değerlendirdi ve şu önerilerde bulundu:
- Dürziler, Kürtler gibi gruplarla ilişkiler geliştirilmeli.
- Suriye’de kanton sistemi kurularak dış aktörlerle işbirliği kolaylaştırılabilir.
SURİYE’NİN GELECEĞİ: YENİ SENARYOLAR
Eski İsrail ordusu mensubu Albay Anan Wahabi, Suriye’yi kantonlara ayırmanın istikrarı artırabileceğini belirtti:
“Ortadoğu’daki modern ulus-devlet modeli çatışmalara yol açtı. Kanton sistemi bölgeye istikrar getirebilir.”
İsrail’in Suriye’deki askeri harekatları ve Golan Tepeleri’ndeki eylemleri, bölgenin jeopolitik dengesini derinden etkiliyor. Tampon bölge ihlalleri ve askeri operasyonlar, şimdilik İsrail’in bölge üzerindeki etkisini artırıyor gibi görünse de, uzun vadeli etkiler bölgesel ve küresel düzeyde tartışmalara yol açacak. (Dış Haber Servisi)