Demokrat Gündem- Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, İzmir’in Buca ve Karaburun ilçelerinde bulunan İnilmezini ve Peynirini mağaralarını “Tabiat Varlığı – A Grubu Mağara” olarak koruma altına aldı. Karar, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Doğal oluşumları ve ekolojik zenginlikleriyle dikkat çeken mağaralar, artık bilimsel ve turistik faaliyetlerle sınırlı olarak korunacak.
KORUMA KARARI NASIL ŞEKİLLENDİ?
Bakanlığın Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü, İzmir 1 ve 2 Numaralı Bölge Komisyonlarının 2023-2024 tarihli kararlarını onayladı. Buca’daki İnilmezini Mağarası için 17 Şubat 2025’te, Karaburun’daki Peynirini Mağarası için ise aynı tarihte Bakanlık Olur’u çıktı. “A Grubu” statüsü, bu alanlarda yalnızca bilimsel araştırma ve kontrollü turizme izin verileceği anlamına geliyor.
İNİLMEZİNİ: DERİNLİK VE CANLI ÇEŞİTLİLİĞİ
Buca’nın Kırklar Köyü’nde Sivri Dağ’da yer alan İnilmezini Mağarası, 69 metre derinliği ve 98 metre uzunluğuyla dikkat çekiyor. Görsel olarak etkileyici sarkıt ve dikitlere ev sahipliği yapan mağarada, yarasalar ve çokayaklı canlılar yaşıyor. Aynı bölgede 35 metre derinliğindeki “İnilmez İni 2” de keşfedilmişti. Her iki mağara da Ege Üniversitesi Mağara Araştırma Kulübü tarafından incelendi.
PEYNİRİNİ: TARİHİ KULLANIM VE BÜYÜLEYİCİ GALERİLER
Karaburun’un Bozköy Mahallesi’ndeki Peynirini Mağarası, 108 metre derinliği ve 229 metre uzunluğuyla bölgenin en etkileyici doğal oluşumlarından biri. İçindeki dev galerilerde yoğun bir yarasa popülasyonu barındıran mağara, yöre halkı tarafından yıllarca “doğal buzdolabı” olarak kullanıldı. Tulum peynirlerinin saklandığı mağara, 1991’de Boğaziçi Üniversitesi’nce araştırılmış, 2002’de Dokuz Eylül Üniversitesi’nce dikey keşfi tamamlanmıştı.
ÇEVRECİLERDEN OLUMLU TEPKİ
Karar, doğa koruma dernekleri ve bilim çevrelerinden tam not aldı. Türkiye Mağara Araştırma Derneği Başkanı Dr. Ali Yamaç, “Bu mağaralar, biyolojik çeşitlilik ve jeolojik miras açısından kritik öneme sahip. Koruma statüsü, kaçak yapılaşma ve tahribatın önüne geçecek” dedi. Yerel halk da mağaraların turizmle kontrollü şekilde tanıtılmasını desteklediklerini belirtti.
BİLİM VE TURİZM İÇİN YENİ FIRSATLAR
Koruma statüsüyle birlikte mağaralarda bilimsel çalışmaların artması bekleniyor. Üniversiteler, flora-fauna envanteri ve jeolojik analizler için proje başvuruları hazırlıyor. Ayrıca, “eko-turizm” kapsamında rehberli ziyaretlerin planlanabileceği ifade ediliyor. Bakanlık, koruma-kullanma dengesinin titizlikle sağlanacağının altını çizdi. (Haber Merkezi)