İklim değişikliğinin etkileri, Türkiye’nin en önemli su kaynaklarından biri olan Gediz Nehri’ni kuruma noktasına getirdi.
Kütahya’nın Murat Dağı’ndan doğarak Uşak ve Manisa’dan geçip İzmir’in Foça ilçesinden Ege Denizi’ne dökülen 401 kilometrelik nehirde, bazı bölgelerde su akışı tamamen durdu.
Özellikle Manisa’nın Salihli ve Turgutlu ilçeleri ile İzmir’in Menemen’e kadar uzanan tarım havzası, kuraklıktan ciddi şekilde etkilendi.
Salihli Ziraat Odası Başkanı Cem Yalvaç, Gediz’in 1 milyon 350 bin dekar tarım alanını suladığını hatırlatarak tehlikenin büyüklüğüne dikkat çekti.
SU SEVİYESİ YARI YARIYA DÜŞTÜ
Gediz’i besleyen Demirköprü Barajı’ndaki doluluk oranının kritik seviyelere gerilediğini belirten Yalvaç, şu verileri paylaştı: “Geçen yıl 1 Eylül’de barajın doluluk oranı eksi 7,71’di, bu yıl eksi 10,58 seviyesine düştü. 2024’te Demirköprü’ye 290 milyon metreküp su gelmişti, bu yıl sadece 164 milyon metreküp su geldi. Yani yarı yarıya azaldı.”
ÇİFTÇİ ZOR DURUMDA; TARLASINI SULAYAMIYOR
Su seviyesinin düşmesi nedeniyle birçok bölgede çiftçilerin dinamoları ve pompaları çalışmaz hale geldi. Sulama imkânı bulunamadığı için başta pamuk, mısır, domates olmak üzere birçok üründe ciddi rekolte kaybı riski var.
Yalvaç, yaşanan sıkıntıyı şöyle özetledi: “Pamuk, mısır, domates, meyve ve sebzelerimizi yılda 3-4 defa sulamamız gerekiyor. Ancak su çekildiği için pompalar dibe inemiyor, tarlalarımıza su ulaşmıyor. DSİ’nin yeni su kuyularına izin vermemesi de çiftçiyi çaresiz bırakıyor. Ürünlerimizde hem maddi hem de kalite açısından büyük kayıplar yaşıyoruz.”
KAPALI DEVRE SULAMA SİSTEMİ KURULMALI
Çiftçiler, Gediz havzasında kapalı devre sulama sistemi kurulmasını talep ediyor. Salihli Ziraat Odası Başkanı Yalvaç, çözümün aciliyetini şöyle vurguladı:
“Demirköprü Barajı’ndan Menemen’e kadar uzanan hat boyunca kapalı sulama sistemi kurulmalı. Böylece akan suyun çok daha küçük bir miktarıyla tarlalar sulanabilir. Vanalı sistemle, zamanı geldiğinde çiftçi kendi tarlasının suyunu açıp kapatabilecek. 2015’te bu konuda bir dosya hazırlandı, ancak hâlâ uygulamaya konulmadı. Artık bekleyecek zamanımız kalmadı.”
UZMANLARDAN UYARI; TEHLİKE BÜYÜYOR
Uzmanlara göre, gerekli önlemler alınmazsa Gediz Nehri’ndeki su kaybı önümüzdeki yıllarda daha da artacak. Bu da sadece tarımı değil, Ege Bölgesi’nin içme suyu kaynaklarını da tehdit ediyor.