CHP lideri Özgür Özel, partisinin grup toplantısında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a “tarihi bir çağrıda” bulundu. Trump ile yapılan görüşmede Beylikova’daki madenlerin pazarlık konusu edildiği iddiasını yineleyen Özel, bu kez somut bir adım attı: Nadir toprak elementlerinin korunmasına yönelik kanun teklifi.
TRUMP GÖRÜŞMESİ POLEMİĞİ YENİDEN ALEVLENDİ
Özel, konuşmasına ABD Başkanı Donald Trump’ın 25 Eylül’de Erdoğan’ı Beyaz Saray’da ağırlamasını hatırlatarak başladı. CHP lideri, o tarihte “Eskişehir Beylikova’daki bu madenleri Trump’a veriyor, karşısında meşruiyet alıyor” dediğini anımsattı.
Erdoğan, 15 Ekim’deki kabine toplantısının ardından bu iddiayı reddetmiş ve “Beylikova’daki nadir toprak elementleri sahasının herhangi bir ülkeye verilmesi asla söz konusu değil” demişti. Ancak Özel, bugünkü konuşmasında Trump görüşmesiyle ilgili detayları sıralayarak iddiaların ardında durdu.
Özel, iktidarın meşruiyet krizinde olduğunu savunarak sert çıktı: “Son seçimleri kaybeden, yenemediği rakiplerini hapse atan bu iktidar meşruiyetini kaybetti. Maalesef meşruiyeti ABD’de Başkan Trump’ın Oval Ofisi’nde aramaya gitti.”
CHP lideri, Trump görüşmesinin gizli tutulmaya çalışıldığını iddia etti: “Gizli olmasaydı, normal olsaydı ilan ederlerdi. Gizli kalsın diye tedbir almazlardı, haber bize sızdı diye çıldırmaz, karıştırmazlardı.”
TRUMP JR. GÖRÜŞMESİNDEN BOEİNG’E UZANAN SÜREÇ
Özel, görüşme öncesi gelişmeleri kronolojik olarak anlattı: “Trump’ın oğlu geldi önce randevu falan yok. Erdoğan BM için ABD’ye gidecek, Trump’la görüşmesi yok daha. Trump’ın oğlu geldi oturdular, konuştular. Çıktım ilan ettim ‘bir işadamı’ denilerek Jr. Trump’la görüştün. Ona 300 Boeing sözü verdin, pahalı doğalgaz alma sözü verdin. Nadir toprak elementlerini pazarlık konusu ettin dedik.”
CHP lideri, Trump’ın mesajını da paylaştı: “Kendi içlerinde araştırdılar Trump’ın mesajı geldi o sıra… Ne yazdı Trump: ‘Erdoğan iyi adam onu görücem, Boeingleri şunları bunları konuşacağız.'”
“NE SÖYLEDİYSEK ORTAYA ÇIKTI”
Özel, iddialarının tek tek doğrulandığını savundu: “Ne söylediysek ortaya çıktığını görünce sustular, görüşmeyi inkar etmediler, pazarlığı inkar ettiler. Sonra görüşmenin sonuçları ortaya çıkmaya başladı. Boeingler doğrulandı, pahalı LNG doğrulandı, ABD mallarından vergileri kaldırdı, Çin mallarına ilave vergi koydu…”
“Ve dedik ki: ‘Eskişehir’deki nadir toprak elementlerini Trump’la pazarlık konusu yaptı.’ Buna önce sustu, sonra ben anlatınca nadir toprak elementlerini, endişeler karşılık bulunca paniğe kapıldılar” diyen Özel, bu kez Trump’ın son açıklamasına dikkat çekti.
TRUMP’IN “BİR YILDA” AÇIKLAMASI
CHP lideri, Trump’ın yakın zamandaki bir açıklamasını delil olarak gösterdi: “Trump son bir ayda başka hiçbir liderle bu konuyu görüşmedi. Bakın nedir Trump dün: ‘Bir yılda o kadar çok nadir toprak elementine sahip olacağız ki bunlarla ne yapacağımıza biz bile şaşıracağız. Böyle anlaşmalar yaptım.'”
Özel, “Bendeki bilgi ki önceki dört bilginin üçü kesinleşti” diyerek, nadir toprak elementleri konusundaki bilgilerinin de doğrulanacağına inandığını belirtti.
“ALTIN YUMURTLAYAN TAVUĞU VERME”
Nadir toprak elementlerinin önemine vurgu yapan Özel, çarpıcı bir benzetme kullandı: “Bizde dünyada en yüksek beşinci var bu elementten. Eğer bu elementi alıp da toprağıyla birlikte Trump’a verirsen altın yumurtlayan tavuktan bir yumurta verir, tavuk senelerce onun kümesinde yumurtlar. Bu elementleri burada tutmak, çıkacaksa kendimiz çıkarmak, onları milli imkanlarla yapmak ya da yapacak kapasiteye erişmek lazım.”
Özel, durumu şu sözlerle özetledi: “İktidarda sen olduktan sonra toprak altından bu şartlarda köstebek çıksa ‘Saklan evladım’ derim.”
CANLI YAYINDA İMZA ATTI
CHP lideri, konuşmasının en kritik anında kanun teklifini masaya koydu: “Sayın Erdoğan’a sorum var. Diyorsun ki ‘Biz bunları kendimiz üreteceğiz’ aha da sana kanun teklifi… Canlı yayında ilk imzayı atıyorum. Bütün grubumuz imzaları tamamlasın.”
Özel, kanun teklifinin içeriğini şöyle açıkladı: “Buradan Erdoğan’a çağrımdır nadir toprak elementlerinin sadece devlet tarafından işleneceğinin, hammadde olarak satılamayacağının, Türkiye’de değerini bulması için kanun teklifini komisyona sunuyoruz. Olağanüstü toplantıya çağırıyoruz.”
“VAR MISIN, YOK MUSUN?”
CHP lideri, Erdoğan’a doğrudan meydan okudu: “CHP diyor ki bunları Trump’a satamasınlar. Var mısın bu kanunu geçirmeye yok musun?”
Özel, son olarak Eskişehir’de miting yapacaklarını duyurdu: “CHP olarak önümüzdeki pazar 17.00’de nadir toprak elementleri eylemi ve mitingiyle Eskişehir’deyiz. Hepinizi bekliyoruz.”
NADİR TOPRAK ELEMENTLERİ NEDEN BU KADAR ÖNEMLİ?
Praseodymium, cerium, lanthanum, neodymium gibi adları olan nadir toprak elementleri, aslında yer kabuğunda bolca bulunan, çoğu ağır 17 metalden oluşuyor. Toplu olarak (konsantre halde) ‘nadir’ bulundukları için böyle adlandırılıyorlar.
Temiz enerjiye geçişte kritik öneme sahip bu elementler, batarya, elektrikli araç ve yenilenebilir enerji sistemlerinde kullanılıyor. Küresel güç savaşının ‘en güçlü silahına’ dönüşen nadir elementlerin kontrolü şu anda Çin’in elinde.
BEYLİKOVA NEDEN BU KADAR DEĞERLİ?
Gazeteci Deniz Zeyrek’in 25 Eylül’de yaptığı açıklamaya göre, Beylikova sahası bilimsel literatürde ‘kompleks cevher’ olarak adlandırılmış. MTA’nın ve bazı üniversitelerin yaptığı analizlere göre Beylikova, barit, florit ve nadir toprak elementlerini taşıyıcı faz olan bastnazit ile toryum birlikteliği açısından çok zengin bir bölge.
Resmi açıklamalarda Beylikova sahasında 694 milyon ton büyüklüğünde kompleks cevher bulunduğu ifade ediliyor. Bu miktar, Çin’in Baiyun Obo sahasından sonra dünya ikincisi olarak anılıyor. Beylikova’nın büyük rezervi, ABD’nin ve AB’nin iştahını kabartıyor.
Özel’in bu çıkışının ardından gözler, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ve AK Parti’nin kanun teklifine vereceği yanıtta olacak.