DEMOKRAT GÜNDEM- İzmir Ticaret Odası (İZTO) temmuz ayı olağan meclis toplantısında konuşan Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Özgener, 2025 yılına ilişkin ekonomik senaryoların yaşanan gelişmelerle birlikte ciddi biçimde değiştiğini vurguladı. 2024 sonunda çizilen iyimser tabloya karşın, iç ve dış piyasalarda yaşanan ani şoklar İZTO’nun beklentilerini boşa çıkardı.
“2025’in, enflasyonun kontrol altına alındığı ve faizlerin düşmeye başladığı bir yıl olacağını öngörüyorduk. Ancak geldiğimiz noktada, bu beklentilerimizden uzaklaştık” diyen Özgener, yılın son beş ayında beklenenden daha yüksek faizlerle yola devam edileceğini açıkladı.
FAİZ İNDİRİMLERİ YAVAŞLADI, ENFLASYON BEKLENTİLERİ GERİLEDİ
Meclis kürsüsünden üyelerine seslenen Özgener, yıl başında ekonomideki düzelme sinyallerine rağmen gelişmelerin öngörülerin gerisinde kaldığını ifade etti:
“2024 sonunda, 2025 için yapısal reformların etkisini gösterdiği, faizlerin indirilmeye başlandığı ve ekonomik programın meyve vereceği bir dönem bekliyorduk. Ancak yıl içinde yaşanan iç ve dış şoklar, bu öngörüleri geçersiz kıldı. Enflasyonu düşürmenin maliyeti yüksek ve halen istenen seviyede değiliz. Faiz indirimleri beklediğimiz hızda ilerlemiyor. Son beş ayı öngördüğümüzden daha yüksek faizle geçireceğiz.”
SANAYİ ZAYIF SİNYALLER VERİYOR, MB ÜZERİNDEKİ BASKI ARTIYOR
Özgener, sanayi üretiminde dikkat çeken durgunluğun Merkez Bankası’nın faiz politikası üzerindeki etkisini artırabileceğini belirtti:
“Özellikle sanayi üretiminde görülen zayıflık ve tüketimdeki durgunluk, yaz aylarında Merkez Bankası üzerinde faiz indirimi baskısı yaratacak veriler ortaya koyabilir. Temmuz ayı enflasyon ve üretim verileri, para politikası kararlarında belirleyici olacaktır.”
Sanayi üretimi verilerinde sektörel ayrışmaların başladığını belirten Özgener, özellikle savunma sanayi, elektronik ve optik ürün üretiminde artış görüldüğünü, ancak genel görünümün hala zayıf olduğunu kaydetti.
TOBB NEFES KREDİSİ: İZMİR’DEN 1,6 MİLYAR TL’LİK KULLANIM
KOBİ’lerin finansmana erişimde yaşadığı zorluklara değinen Özgener, TOBB Nefes Kredisi’nin bu süreçte hayati bir adım olduğunu ifade etti. Temmuz başında devreye giren kredi programına İzmirli firmaların yoğun ilgi gösterdiğini belirtti:
“İzmir, TOBB Nefes Kredisi’nden 1,6 milyar TL pay aldı. 1.000 kullanıcıdan 770’i odamız üyesi. 4.640 üyemize kredi başvurularında kullanılmak üzere ücretsiz faaliyet belgesi verdik.”
Özgener, krediye en çok talep gösteren sektörlerin başında inşaat, makine ve restoran-kafe gruplarının geldiğini vurguladı.
SANAYİDE İZMİR’İN GÜCÜ: TÜTÜNDE TÜRKİYE BİRİNCİSİ
TÜİK’in 2024 Yıllık Sanayi Ürün İstatistikleri’ni değerlendiren Özgener, İzmir’in özellikle tütün ürünleri üretiminde Türkiye birincisi olduğunu söyledi. Gıda, ana metal ve kimya sektörlerinde de İzmir’in İstanbul ve Kocaeli ile birlikte üst sıralarda yer aldığına dikkat çekti.
YATIRIM TEŞVİKİNDE YENİ DÖNEM: 4 STRATEJİK BAŞLIK
Yerel Kalkınma Hamlesi Programı kapsamında İzmir’in dört alanda yatırım teşviği alacağını açıklayan Özgener, bu başlıkları şöyle sıraladı:
- Rulman Üretimi
- Yüzer Denizüstü Rüzgâr Türbini Platformu Üretimi
- Bitkisel Atıktan Sürdürülebilir Havacılık Yakıtı Üretimi
- Tarımsal Atıklardan Selüloz Üretimi
Yatırımlara nakdi destek, faiz sübvansiyonu, vergi ve SGK teşvikleriyle birlikte yatırım yeri tahsisi gibi avantajlar sunulacak.
PROTESTOLU SENETLERDE ARTIŞ FAİZLE BAĞLANTILI
İzmir’de protestolu senet ve karşılıksız çek sayısında artış yaşandığını belirten Özgener, bu durumun yüksek faiz döneminin doğrudan bir sonucu olduğunu söyledi.
“Faizlerin artmasıyla birlikte firmaların finansmana erişimi zorlaştı. Bu da ödeme dengesini bozdu. Aynı durum, çeklerde de gözleniyor.”
İNŞAATTA FİRMA KURULUŞLARI AZALDI, TARIM POZİTİF AYRIŞIYOR
Kurulan ve kapanan firma verilerini de paylaşan Özgener, özellikle inşaat sektöründe firma kuruluşlarında düşüş olduğunu belirtti. Tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörlerinde ise artış yaşandığını ifade etti.
YANGIN VE SU KRİZİNE UYARI: ALTYAPI GÖZDEN GEÇİRİLMELİ
İzmir’de yaşanan orman yangınlarına dikkat çeken Özgener, kent altyapısının gözden geçirilmesi gerektiğini vurguladı. Yangınların elektrik hatlarından çıkma olasılığına karşı ciddi önlemler alınması gerektiğini söyledi.
“Elektrik dağıtım şirketleri altyapı bakımlarını titizlikle yapmalı. Aksi halde telafisi mümkün olmayan zararlarla karşı karşıya kalabiliriz.”
Ayrıca, iklim krizi ve kuraklık tehlikesine karşı su kaynaklarının yönetimi konusunda uzun vadeli bilimsel planlamaların şart olduğunu ifade etti.
“EKONOMİK PROGRAM DOĞRU YOLDA ANCAK YOL ENGEBELİ”
Konuşmasının sonunda iyimserliğini koruyan Özgener, “Beklentilerimizle gerçekler arasında fark oluştu. Ancak hala doğru yolda olduğumuza inanıyoruz. Ekonomik programın etkilerini daha net görmek için biraz daha sabır gerekiyor” diyerek sözlerini tamamladı.