ABD yönetimi, Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskiy’ye Rusya-Ukrayna savaşını sona erdirmek üzere 28 maddelik kapsamlı bir diplomasi taslağı gönderdi. Taslak, ihtilaflı Donbas ve Kırım bölgelerinin statüsünü de kapsıyor ve Türkiye ile Katar’ın arabuluculuk rollerini öne çıkarıyor.
ZELENSKİY TASLAĞI RESMEN ALDI
Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi’nden yapılan yazılı açıklamada, ABD tarafından gönderilen taslak planın resmen teslim alındığı doğrulandı. Açıklamada, “ABD tarafı, bu planın diplomasiyi yoğunlaştırabileceğini belirtiyor” ifadesi kullanıldı. Zelenskiy’in aynı gün içinde üst düzey Ukraynalı yetkililerle bir araya gelerek taslağı ele aldığı ve halk için önemli temel ilkeleri özetlediği kaydedildi.
TRUMP İLE GÖRÜŞME YAKINDA
Konuyla ilgili önemli bir gelişme de önümüzdeki günlerde bekleniyor. Ukrayna tarafı, Devlet Başkanı Zelenskiy’nin ABD Başkanı Donald Trump ile mevcut diplomatik fırsatları ve barışın temel noktalarını görüşmek üzere bir araya geleceğini açıkladı. Açıklamada, “Ukrayna, yılın başından bu yana Başkan Trump’ın kan dökülmesini durdurma önerilerini destekliyor. Barışın sağlanması için Amerikan tarafı ile yapıcı şekilde çalışmaya hazırız” denildi.
TASLAĞIN DETAYLARI ORTAYA ÇIKIYOR
Planın içeriğine ilişkin ilk detaylar, konuya yakın kaynaklardan elde edildi. Buna göre:
- ABD ve müttefiklerinin, Donbas ve Kırım’ı yasal olarak Rusya toprağı olarak tanıması öngörülüyor, ancak Ukrayna’dan böyle bir resmi kabul talep edilmeyeceği belirtiliyor.
- Plan, belirli Ukrayna bölgelerinin Rusya’ya bırakılmasını koşula bağlı olarak içeriyor. Bu koşul, Rusya’nın Ukrayna ve Avrupa’ya yönelik olası saldırılara karşı ABD’den güvenlik garantisi almasına bağlanıyor.
- Donbas bölgesinde askerden arındırılmış bir alan oluşturulması ve Rusya’nın bu bölgeye asker konuşlandıramaması planlanıyor.
- Bir ABD’li yetkili, savaş devam ederse Kiev’in “zaten toprak kaybedeceği” gerekçesiyle anlaşmanın Ukrayna’nın çıkarına olduğunu öne sürdü.
ARABULUCULUK İÇİN TÜRKİYE VE KATAR DEVREDE
Barış sürecindeki bir diğer kritik unsur ise arabuluculuk mekanizması. Kaynaklar, planın hazırlanmasında ve ABD’nin diplomasi çabalarının desteklenmesinde Türkiye ve Katar’ın aktif rol oynadığını vurguluyor. Geçtiğimiz hafta sonu, Trump’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Sekreteri Rüstem Umerov arasındaki görüşmelere üst düzey bir Katarlı yetkilinin de katıldığı öğrenildi. İlgili kaynaklar, “Katar ve Türkiye’nin arabuluculuğu Gazze’deki savaşın sona ermesine yardımcı oldu ve Ukrayna’daki savaşın sona ermesine de yardımcı olabilir” değerlendirmesinde bulundu.
UMEROV YETKİLENDİRİLDİ
Ukrayna tarafında ise müzakere sürecinden sorumlu isim belli oldu. Zelenskiy’in, Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Sekreteri Rüstem Umerov’u ABD Başkanı Trump’ın temsilcisi Steve Witkoff ile müzakereleri yürütmekle görevlendirdiği ve Umerov’un yorumlarının bir kısmının taslak metne dahil edildiği aktarıldı.