106 yıldır aynı inançla: 19 Mayıs kutlu olsun

Mustafa Kemal Atatürk’ün, “1919 yılı Mayısının 19’uncu günü Samsun’a çıktım” sözleriyle tarihe not düştüğü ve Türk milletinin kurtuluş mücadelesini başlatan o tarihi günün üzerinden tam 106 yıl geçti. Her yıl “Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı” olarak kutlanan 19 Mayıs, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuna giden yolun ilk adımı olarak tarihte yerini alıyor.

İŞGAL ALTINDA BİR VATAN

Birinci Dünya Savaşı’nın mağlubu Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri arasında 30 Ekim 1918’de imzalanan Mondros Mütarekesi’nin ardından düşman gemileri Çanakkale Boğazı’ndan geçerek İstanbul’a demirledi. İzmir Yunanlılar, Adana Fransızlar, Antalya ve Konya İtalyanlar tarafından işgal edildi. Urfa, Maraş, Antep, Merzifon ve Samsun’a İngiliz askerleri çıkarken, İngiliz Donanması 13 Kasım 1918’de İstanbul önlerine demir attı.

MUSTAFA KEMAL’İN SAMSUN’A ÇIKIŞI

İstanbul hükümeti, Anadolu’da işgale karşı direnenleri engellemek ve asayişi sağlamak bahanesiyle Mustafa Kemal Paşa’yı 9. Ordu Müfettişi olarak görevlendirdi. Mustafa Kemal, İzmir’in işgal edildiği 15 Mayıs 1919’un ertesi günü, Bandırma Vapuru ile İstanbul’dan Samsun’a hareket etti ve 19 Mayıs 1919’da Samsun’a vardı. Mustafa Kemal ve arkadaşları, Samsun’a ilk adımlarını, Birinci Dünya Savaşı’nda Ruslar tarafından bombalanan kentte sağlam kalan tek iskele olan Reji İskelesi’nden attı.

İNGİLİZLERİ TEDİRGİN EDEN GELİŞ

Mustafa Kemal Atatürk’ün Samsun’a gelişi, İngilizlerde tedirginlik oluşturdu. Samsun’da 6 gün kalan Mustafa Kemal, 25 Mayıs’ta Havza’ya geçti. Kurtuluşa giden yolda Mustafa Kemal’in ikinci durağı olan Havza’da ilk miting gerçekleştirildi ve İzmir’in işgali protesto edildi. Havza’daki hareketlilikten haberdar olan İngilizlerin baskısıyla Mustafa Kemal, Dokuzuncu Ordu Müfettişliği görevinden alındı ancak mücadeleye devam etti.

MİLLİ MÜCADELE’NİN YAYILIŞI

Gazi Mustafa Kemal ve silah arkadaşlarının Samsun’a çıkarak yaktığı Milli Mücadele meşalesi sırasıyla Amasya, Erzurum ve Sivas’ta da yakılarak tüm yurda yayıldı. Bu süreç, 29 Ekim 1923’te Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuyla taçlandı.

GENÇLERE ARMAĞAN EDİLEN BAYRAM

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Kaya Tuncer Çağlayan, 19 Mayıs’ın önemini şu sözlerle vurguluyor: “19 Mayıs, hem Türk milleti ve Türk tarihi için hem İslam coğrafyaları için hem de Avrupa tarihi için çok şey ifade ediyor. 19 Mayıs, Türk milletini ve İslam kültürünü bu coğrafyadan söküp atmak isteyen Avrupalı emperyalistlere karşı bir direnişin, bir başkaldırının başlangıcı olduğu için çok önemli.”

Prof. Dr. Çağlayan, Mustafa Kemal Paşa’nın Milli Mücadele’yi başlattığında 38 yaşında genç bir paşa olduğunu hatırlatarak, “Bu mücadeleyi başlatanlar da o günün genç insanlarıdır. Dolayısıyla bir gençlik hareketidir, Atatürk’ün 19 Mayıs’ı gençlere armağan etmesinin altında da bu yatar” ifadelerini kullanıyor.

TARİHSEL ÖNEMİ BUGÜN DE DEVAM EDİYOR

19 Mayıs’ın tarihsel süreçte oluşturduğu etkinin bugün de devam ettiğini belirten Prof. Dr. Çağlayan, “19 Mayıs’ın bugünkü dünya tarihini de etkileyen bir etkisi halen devam ediyor. Gençlerimizin 19 Mayıs’la bilinçlenmesi, öncelikle vatanımızın bütünlüğünün korunması, vatanperverlik ve milliyetçilik duygularının gençlere verilmesi, Cumhuriyet rejimine sahip çıkılması için önemlidir” değerlendirmesinde bulunuyor.

Türkiye’nin dört bir yanında düzenlenen törenler ve etkinliklerle, Milli Mücadele’nin ilk adımının 106. yılında, Atatürk’ün gençlere armağan ettiği 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı coşkuyla kutlanıyor.