İzmir’in Seferihisar ilçesi açıklarında 30 Ekim 2020’de meydana gelen 6,6 büyüklüğündeki depremin üzerinden beş yıl geçti.
Depremde hayatını kaybeden 117 kişi, kentte düzenlenen anma etkinlikleriyle hatırlanıyor.
Ege Denizi’nde saat 14.51’de, 16,5 kilometre derinlikte kırılan fayın neden olduğu deprem yaklaşık 15 saniye sürdü. Sığacık Mahallesi’nde küçük çaplı bir tsunamiye yol açan sarsıntı, merkez üssüne yaklaşık 70 kilometre uzaklıktaki Bayraklı ve Bornova ilçelerinde yıkıcı etki yarattı.
Alüvyon zemin üzerine kurulu bu bölgelerde sekiz bina yıkıldı. Enkaz altına kalanlar için yüzlerce arama kurtarma ekibi bölgeye sevk edildi.

Bayraklı ilçesinde yıkılan Rızabey, Doğanlar, Yağcıoğlu ve Yılmaz Erbek apartmanlarıyla Emrah Sitesi’ndeki iki bina ve Barış Sitesi’nin üç bloğunda arama kurtarma çalışmaları günlerce sürdü.
Çalışmalarda 107 kişi sağ çıkarıldı, 117 kişi hayatını kaybetti.
Enkazdan günler sonra kurtarılan 3 yaşındaki Ayda Gezgin, 14 yaşındaki İdil Şirin, 16 yaşındaki İnci Okan, 15 yaşındaki Günay Özışık ve Elif Perinçek, depremin ardından umudun simgeleri haline geldi.
Tsunami ve yıkımın ardından yardım seferberliği
Depremin ardından Seferihisar’ın Sığacık Mahallesi’nde deniz taştı, sokaklar sular altında kaldı. Küçük çaplı tsunamide bir kişi yaşamını yitirdi; onlarca tekne battı, sahil şeridindeki ev ve iş yerlerinde hasar oluştu.
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) koordinasyonunda yürütülen kurtarma ve yardım çalışmaları kısa sürede organize edildi. AFAD, AKUT, jandarma, belediyeler ve sivil toplum kuruluşlarından oluşan 7 binden fazla görevli sahada görev yaptı.
Türk Kızılay, geçici barınma merkezleri kurarak depremzedelere sıcak yemek ve barınma desteği sağladı.
Türkiye genelinde birçok sivil toplum kuruluşu yardım kampanyaları düzenleyerek İzmir’e destek gönderdi.
9 binden fazla yapı etkilendi
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü verilerine göre, deprem sonrası kent genelinde yaklaşık 1500 teknik personelle 213 bin 762 binada hasar tespit çalışması yapıldı.
Bu binalardan 9 bin 79’unun depremden etkilendiği belirlendi. Yetkililer, 99 yapının acil yıkılacak, 632’sinin ağır hasarlı, 580’inin orta hasarlı, 7 bin 768’inin ise az hasarlı olduğunu açıkladı.
Acil yıkım kararı verilen binalar kontrollü biçimde yıkıldı.
Zarar gören alanlarda Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) tarafından yürütülen projeler kapsamında 5 bin 61 konut ve 357 iş yeri tamamlanarak hak sahiplerine teslim edildi.
Depremzedelerin tamamı yeni ev ve iş yerlerine kavuştu. Yine de, İzmir depreminde hayatını kaybedenlerin yakınları için acı dinmedi.
Yargı süreçleri devam ediyor
Depremde yıkılan binalara ilişkin yürütülen soruşturmalarda, müteahhitler, mühendisler, mimarlar, yapı denetim şirketi temsilcileri ve bazı belediye görevlileri hakkında “bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olmak” suçlamasıyla davalar açıldı.
Rızabey Apartmanı davasında 20 sanığın yargılanması sürüyor.
Yağcıoğlu Apartmanı B Blok davasında müteahhit Şerafettin Ağar ve fenni mesul Orhan Ayber, 13 yıl 4’er ay hapis cezasına çarptırıldı; karar Yargıtay’da onandı.
Doğanlar Apartmanı davasında müteahhit Çetin Doğan 15 yıl, proje müellifi Mehmet Sedat Boyacı 6 yıl 8 ay, sürveyan Gündüz Uysal 7 yıl 9 ay 10 gün hapis cezası aldı.
Yılmaz Erbek Apartmanı davasında müteahhit Mustafa Yılmaz 15 yıl, inşaat mühendisi Ali Özsoy 10 yıl, yapı denetim yetkilileri Binay Bükey, Eşref Pervis Toğulga ve fenni mesul Nurettin Bozdoğan 7 yıl 6’şar ay hapisle cezalandırıldı.
Emrah Apartmanı davasında müteahhit ve fenni mesul 14’er yıl 5’er ay hapis cezasına çarptırıldı.
Cumhuriyet Sitesi davasında yapı denetçisi ve fenni mesule hapis cezası verildi.
Barış Sitesi dosyasında sanıklar hayatta olmadığı için dava açılamadı.
Bazı dosyalarda sanıkların yargılaması devam ederken, Bornova Belediyesi’nden 7 görevlinin dosyası ayrıldı.
Bir kentin belleğinde iz bırakan felaket
Depremin üzerinden beş yıl geçmesine rağmen, İzmir halkı 30 Ekim’i hâlâ derin bir acıyla hatırlıyor.
Yıkımın ardından yeni binalar yükselmiş, kent yeniden inşa edilmiş olsa da, hayatını kaybedenlerin anısı İzmir’in kolektif hafızasında yaşamaya devam ediyor.
İlginizi çekebilir: 2 bin hektarlık alanda zemin araştırması yapılacak