Bir sonraki papa kim olacak?

Katolik dünyasının ruhani lideri Papa Francis’in 88 yaşında hayatını kaybetmesinin ardından yeni papanın kim olacağı sorusu dünya gündemine oturdu. Katolik Kilisesi’nin başına geçecek ismin belirleneceği seçim süreci ve öne çıkan isimler mercek altına alındı.

KONKLAV SÜRECİ: YENİ PAPA NASIL SEÇİLECEK?

Papa Francis’in cenaze töreni tamamlandıktan iki ila üç hafta sonra Kardinaller Meclisi dekanı, 80 yaşını doldurmamış kardinallerden oluşan Konklav’ı papalık seçimi için Vatikan’a davet edecek. Yaklaşık 115-120 kardinalin katılacağı bu seçimde teorik olarak vaftiz edilmiş herhangi bir erkek papa olabilir ancak son 700 yıldır seçilen adaylar her zaman Kardinaller Koleji’nden çıktı.

Seçim Michelangelo’nun efsanevi fresklerini taşıyan Sistine Şapeli’nde gerçekleştirilecek. Şapelin üzeri fiziksel olarak kapatılacak ve gizlilik yemini eden kardinaller içeriye kilitlenecek. Oylamada üçte iki çoğunluğu sağlayan kardinal Katolik Kilisesi’nin 267. papası olarak seçilecek.

Uzmanlar oylamanın son derece gizli yapılması ve kardinallerin pozisyonlarının birbirini takip eden turlarda değişebilmesi nedeniyle sonucu tahmin etmenin neredeyse imkansız olduğunu belirtiyor. 2013’teki son Konklav’da da çok az kişi Arjantinli Jorge Mario Bergoglio’nun Papa Francis olarak seçileceğini öngörebilmişti.

PAPA ADAYLARI: KİM NE SAVUNUYOR?

Pietro Parolin, İtalya: Diplomasinin Ustası

70 yaşındaki Kardinal Parolin, 2013’ten bu yana Vatikan’ın dışişleri bakanı olarak görev yapıyor. Francis’e yakın bir isim olan Parolin, özellikle Çin ve Ortadoğu hükümetleriyle yapılan hassas müzakerelerde kilit rol oynuyor.

Laik diplomatlarca güvenilir bir temsilci olarak görülen Parolin, eleştirmenlerince “diplomatik çözümleri inancın gerçeklerine yeğleyen bir modernist” olarak nitelendirilirken, destekçileri onu “idealist ve barışın ateşli bir savunucusu” olarak tanımlıyor.

Luis Antonio Tagle, Filipinler: Asya’nın Umut Vadeden Sesi

67 yaşındaki Kardinal Tagle, seçilmesi halinde Katolik nüfusun en hızlı arttığı bölge olan Asya’nın ilk papası olacak. Bir dönem Papa Francis’in doğal halefi olarak görülen Tagle, kilisenin eşcinsel ve boşanmış çiftlere karşı tutumunun yumuşatılması gerektiğini savunurken, Filipinler’de kürtaj karşıtı duruşuyla da biliniyor.

Peter Turkson, Gana: İlk Siyahi Papa Adayı

76 yaşındaki Kardinal Turkson, seçilirse tarihin ilk siyahi papası unvanını alacak. İklim krizi, yoksulluk ve ekonomik adalet konularında aktif bir ses olan Turkson, kilisenin rahiplik, evlilik ve eşcinsellik konularındaki geleneksel tutumunu desteklerken, son dönemde özellikle eşcinsellik konusunda Afrika’daki sert yasalara karşı çıkmasıyla dikkat çekiyor.

Peter Erdő, Macaristan: Gelenekçi Kanadın Güçlü Sesi

Muhafazakar kanadın önde gelen isimlerinden 72 yaşındaki Kardinal Erdő, geleneksel Katolik öğretilerinin savunucusu olarak tanınıyor. 2015’te Papa Francis’in göçmenlere kucak açılması çağrısına karşı çıkarak Macaristan Başbakanı Viktor Orban’ın yanında yer alan Erdő, entelektüel birikimi ve kültürel derinliğiyle takdir topluyor.

Matteo Zuppi, İtalya: İlerici Kanadın Temsilcisi

Francis’in 2019’da kardinal olarak atadığı 69 yaşındaki Zuppi, kilisenin ilerici kanadında konumlanıyor. Yoksullar ve toplumdan dışlanmışlara yönelik duyarlılığıyla Francis’in çizgisini sürdürmesi beklenen Zuppi, Vatikan’ın Ukrayna barış elçisi olarak hem Moskova’yı hem de Kiev’i ziyaret etmiş, diplomatik çözüm arayışlarında öne çıkmıştı.

José Tolentino de Mendonça, Portekiz: Genç Yüz, Yeni Vizyon

59 yaşıyla en genç papa adayları arasında gösterilen Kardinal Mendonça, eşcinsel ilişkiler konusundaki hoşgörülü yaklaşımı ve kadınlar konusundaki ilerici fikirleriyle tanınıyor. Kilisenin modern kültürle ilişki kurması gerektiğini savunan Mendonça’nın yaşının genç olması, bazı çevrelerce “hırslı” kardinallerin uzun süre beklemek zorunda kalacağı endişesiyle dezavantaj olarak görülüyor.

Mario Grech, Malta: Değişimle Gelen Dönüşüm

Başlangıçta gelenekçi çizgide görülen 68 yaşındaki Kardinal Grech, Francis’in papallığı döneminde ilerici görüşlere yaklaştı. Sivil toplum kuruluşlarının faaliyetlerini sınırlamaya çalışan Avrupalı liderleri eleştiren ve kadın diyakozlara (papaz yardımcıları) destek veren Grech’in destekçileri, onun değişim kapasitesini övüyor.

Pierbattista Pizzaballa, İtalya: Orta Doğu’nun Arabulucusu

60 yaşındaki Kardinal Pizzaballa, 2020’den bu yana Kudüs Latin Patriği olarak Ortadoğu’daki Hıristiyan azınlığın sesi oldu. Hamas’ın 7 Ekim 2023 saldırısının ardından Gazze’deki rehin çocuklar karşılığında kendisini rehine olarak teklif eden Pizzaballa, Mayıs 2024’te Gazze’yi ziyaret etmişti. Tartışmalı konularda şimdiye kadar temkinli bir duruş sergiledi.

Robert Sarah, Gine: Muhafazakar Vizyonun Temsilcisi

Kardinal Sarah’nın geçmişte kendisini “Francis’e denk bir otorite” olarak konumlandırmaya çalıştığı belirtiliyor. 2020’de emekli Papa Benedict’le birlikte rahiplerin bekarlık yeminini savunan bir kitap yazması, Francis’in otoritesine meydan okuma olarak yorumlanmıştı. “Cinsiyet ideolojisi” olarak tanımladığı yaklaşımları toplum için tehdit gören Sarah, İslami köktenciliğe karşı sert duruşuyla biliniyor.

Vatikan uzmanları, seçim sürecinin tamamen gizli yürütüleceğini ve sonucun en çok “Kutsal Ruh’un tercihi” olarak yorumlanacağını vurguluyor. Uzmanlar, 2013’teki son seçimde de olduğu gibi, beklenmedik bir ismin papa seçilme ihtimalinin her zaman mevcut olduğunu hatırlatıyor.