Nöbetçi Eczaneler
ABD eski Başkanı ve Cumhuriyetçi Parti’nin muhtemel adayı Donald Trump, bir kez daha Ukrayna yönetimine savaş ortamında bile seçime gitme çağrısında bulundu. Trump, yaptığı açıklamada, “Evet, bence vakti geldi. Çok uzun zaman oldu. Durum çok iyi gitmiyor. Bence zamanı geldi. Seçim yapmak için önemli bir an olduğunu düşünüyorum. Seçim yapmamak için savaşı kullanıyorlar ancak bence Ukrayna halkının bu seçeneği olmalı.” ifadelerini kullandı.
Demokrasi vurgusu yapan Trump, “Belki Zelenski kazanabilir. Demokrasiden bahsediyorlar ancak artık demokrasinin olmadığı bir noktaya geliyor.” şeklinde konuşarak, savaş gerekçesiyle seçimlerin ertelenmesini eleştirdi.
ZELENSKİ: “GÜVENLİK GARANTİSİ VERİLİRSE 60-90 GÜN İÇİNDE SEÇİM YAPILABİLİR”
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, Trump’ın açıklamalarına verdiği yanıtta, kişisel olarak her zaman seçimlere hazır olduğunu ancak temel bir ön koşul bulunduğunu vurguladı. Zelenski, seçimlerin güvenli ve adil bir şekilde yapılabilmesi için öncelikle ABD ve Avrupa’nın somut güvenlik garantileri sağlaması gerektiğini belirtti.
“Güvenlik garantisi verilirse, 60 ila 90 gün içinde seçim düzenleyebiliriz” diyen Zelenski, ayrıca parlamentodan, sıkıyönetim koşullarında seçim düzenlenmesine olanak tanıyacak yasal çerçevenin hazırlanmasını talep edeceğini açıkladı. Ukrayna’da savaş nedeniyle 2022’den bu yana olağanüstü hal ve seferberlik durumu devam ediyor. Mevcut yasalara göre, sıkıyönetim altında genel seçim yapılamıyor.
AVRUPA BİRLİĞİ: “KOŞULLAR UYGUN OLDUĞUNDA YAPILMALI”
Avrupa Birliği (AB) de konuya ilişkin resmi görüşünü açıkladı. AB Komisyonu Sözcülerinden Anitta Hipper, Ukrayna’nın “istisnai” bir dönemden geçtiğini ve Rusya’nın saldırısının devam ettiğini hatırlattı. Hipper, “Cumhurbaşkanı Zelenski, Ukrayna’nın demokratik yollarla seçilmiş lideridir. Ukrayna’da seçimler, koşullar uygun olduğunda yapılmalı.” ifadelerini kullandı.
AB’nin açıklaması, seçimin teknik, güvenlik ve yasal ön koşullarının henüz sağlanmadığına dikkat çekiyor. Milyonlarca vatandaşın yerinden edildiği, ülke topraklarının önemli bir kısmının işgal altında olduğu ve aktif cephe hatlarının bulunduğu bir ortamda seçim yapmanın pratik zorluklarına işaret ediliyor.
ARKA PLAN: SAVAŞ VE SEÇİM İKİLEMİ
Ukrayna’da son cumhurbaşkanlığı seçimleri 2019’da, parlamenter seçimler ise aynı yılın sonlarında yapıldı. Zelenski’nin görev süresi resmi olarak Mayıs 2024’te sona erecek. Ancak anayasa, savaş veya olağanüstü hal durumunda görev süresinin bitiminden sonra da cumhurbaşkanının yetkilerini sürdürmesine izin veriyor.
Uluslararası toplumda, savaş sürerken yapılacak bir seçimin meşruiyeti ve uygulanabilirliği konusunda tartışmalar sürüyor. Trump’ın açıklamaları, ABD’deki iç siyaset gündemine de bağlı olarak, Kasım 2024 seçimleri öncesinde Ukrayna meselesini yeniden ön plana çıkarmış görünüyor.
Gelişmeler, Ukrayna’nın hem toprak bütünlüğü için verdiği mücadelede hem de demokratik kurumlarını işletme çabasında uluslararası destek ve garantilere ne derece bağımlı olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi. Tarafların netleşen pozisyonlarının, önümüzdeki dönemde Ukrayna’ya yönelik siyasi ve askeri desteğin şekillenmesinde etkili olması bekleniyor.