Türkiye'de Birleşik Kamu İş Konfederasyonu'nun verilerine göre, açlık sınırı 19.926 lira, yoksulluk sınırı ise 59.353 liraya yükseldi. Geçen bir yılda ise 190.000 kişi daha yoksullaştı.
Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu‘nun Ar-Ge birimi KAMU-AR, Türkiye’de dört kişilik bir ailenin temel gıda ihtiyaçlarını ve diğer yaşamsal gereksinimlerini karşılayabilmesi için gereken minimum harcamaları belirlemek amacıyla yaptığı açlık-yoksulluk sınırı araştırmasının Mayıs 2024 sonuçlarını açıkladı.
Araştırmaya göre, Mayıs ayında açlık sınırı bir önceki aya kıyasla 36 lira artarak 19.926 liraya yükseldi. Gıda dışındaki ihtiyaçlar için yapılması gereken harcama ise bin 110 liralık artışla 39.426 liraya çıktı. Bu iki değerin toplamından oluşan yoksulluk sınırı ise bir önceki aya göre bin 148 lira artarak 59.353 liraya yükseldi. Geçen bir yıllık dönemde ise açlık sınırı 8.116 lira, gıda dışındaki ihtiyaçlar için yapılması gereken harcama 20.084 lira ve yoksulluk sınırı ise 28.201 liralık bir artış gösterdi.
Ankara’da en fazla alışveriş yapılan marketlerden toplanan fiyatlarla yapılan hesaplama sonuçlarına göre, dengeli beslenmek için et, balık ve yumurta gibi protein kaynaklarına ayda harcanması gereken tutar Mayıs ayında bir önceki aya göre 2 lira azalarak 5.995 lira oldu. Yıllık bazda ise bu harcama kalemi 2.541 lira artarak 5.995 liraya yükseldi. Kuru bakliyat için yapılması gereken harcama ise bir önceki aya göre değişmeyerek 422 lira oldu, ancak geçen yılın aynı dönemine göre 166 liralık bir artış yaşandı.
Gıda fiyatlarında artış
Önceki aya göre 160 lira artarak 4.545 liraya yükselen süt, yoğurt ve peynir için yapılması gereken harcama, son bir yılda bin 774 liralık bir artış yaşadı. Meyve için harcanması gereken para Mayıs ayında 86 lira artarak bin 972 liraya yükseldi, geçen yılın aynı ayına göre ise 992 liralık bir artış kaydedildi. Sebze harcaması ise önceki aya göre 316 lira azalarak, geçen yılın aynı ayına göre ise 768 lira artarak 2.131 lira oldu.
Ekmek, un ve makarna gibi ürünler için yapılması gereken harcama Mayıs ayında 31 lira artarak bin 572 liraya yükselirken, pirinç ve bulgur harcamaları değişmedi ve 826 lirada kaldı. Yağ için yapılması gereken harcama ise 14 lira artarak 566 liraya çıktı.
Şeker, bal, pekmez, reçel gibi gıda maddelerine yapılması gereken harcama Mayıs ayında önceki aya göre 63 lira artarak bin 310 liraya yükseldi. Aynı ailenin zeytin için yapması gereken harcama ise 586 lirada kaldı.
Yetişkin erkek için 2.800, kadın için 2.200, genç için 3.000 ve çocuk için de 1.600 kalori esas alınarak yapılan hesaplamaya göre, Mayıs ayında açlık sınırı yetişkin erkek için 5.818 lira, yetişkin kadın için 4.567 lira, çocuk için 3.316 lira ve genç için de 6.225 lira olarak belirlendi.
Açlık sınırı, bu yılın ilk beş aylık döneminde toplamda 3.443 lira artış kaydetti.
Gıda dışı harcamalar da artıştan etkilendi
Yoksulluk sınırının belirlenmesinde gıda dışı gereksinimlerin fiyat değişimleri de dikkate alınarak yapılan araştırmaya göre, dört kişilik bir ailenin gıda dışındaki gereksinimlerini “yoksunluk hissi duymadan” karşılayabilmesi için gereken harcama tutarı Mayıs ayında 39.426 liraya kadar yükseldi.
Mayıs ayında dört kişinin giyim ve ayakkabı harcamaları bin 785 liraya yükselirken, barınma (kira dâhil) harcamaları 8.877 liraya, ev eşyası harcamaları 5.107 lira, sağlık harcamaları bin 645 lira oldu. Ulaştırma harcamaları 12.323 liraya yükseldi. Haberleşme harcamaları bin 271 liraya, eğlence ve kültür harcamaları bin 213 liraya, eğitim harcamaları 840 liraya, tatil-otel harcamaları 4.200 liraya ve çeşitli mal ve hizmetlerle ilgili harcamalar 2.166 liraya çıktı.
Gıda dışı harcamaları da bu yılın ilk beş aylık döneminde 9.072 lira artış gösterdi.
Yoksulluk sınırı 60 bin TL’ye dayandı
Dört kişilik bir ailenin insan onuruna yaraşır şekilde yoksunluk hissi çekmeden yaşayabilmesi için yapması gereken gıda ile gıda dışı harcamaların toplam tutarını gösteren yoksulluk sınırı, Mayıs ayında bin 148 lira daha artarak 59.353 liraya yükseldi. Yoksulluk sınırındaki yılın ilk beş ayındaki artış ise 12.516 lira oldu. Son bir yıllık dönemde ise yoksulluk sınırında görülen artış 28.201 lira olarak gerçekleşti.
Bir yılda 190 bin kişi yoksullaştı
DİSK üyesi Genel-İş Araştırma Dairesi Emek Araştırma (EMAR) tarafından hazırlanan “Gelir Eşitsizliği ve Yoksulluk Raporu-5” yayımlandı. Rapora göre, Türkiye’de son bir yılda 190 bin kişi daha yoksullaşırken, yoksulluk oranı %21,7’ye ulaştı ve AB ülkeleri ortalamasının üstünde olan gelir dağılımı eşitsizliği derinleşti. Raporda, Türkiye’de çalışanların %15’inin yoksul olduğuna vurgu yapıldı.
TÜİK verilerine göre 2023 yılında Türkiye’de kişi başına düşen milli gelirin 13.110 dolar olduğu belirtildi. Gelir dağılımı eşitsizliğinin derinleştiği ifade edilen raporda, Eurostat verilerine göre Türkiye’deki gelir eşitsizliği oranının AB üyesi ülkelerin ortalamasına göre oldukça yüksek olduğu bildirildi. Türkiye’deki gelir eşitsizliği oranının %0,433 iken, AB üye ülkelerinde bu oranın ortalama %0,366 olduğu belirtildi.
Türkiye, en düşük asgari ücrete sahip üçüncü Avrupa ülkesi
Rapora göre Türkiye, Avrupa’daki en düşük asgari ücrete sahip üçüncü ülke konumunda bulunuyor. Eurostat verilerine göre, Türkiye’de Ocak 2024’te yapılan düzenleme ile asgari ücret 450 Euro seviyesine çıkarıldı ancak bu rakam birçok Avrupa ülkesinin oldukça gerisinde kaldı. En düşük asgari ücrete sahip beş ülke sıralamasında Arnavutluk, Bulgaristan, Karadağ, Sırbistan ve Türkiye bulunurken, en yüksek asgari ücrete sahip beş ülke ise Lüksemburg, İrlanda, Hollanda, Almanya ve Belçika olarak belirlendi.
TÜİK verilerine göre, 2022 yılında 18 milyon 30 bin olan yoksul sayısı, 2023’te 18 milyon 219 bin kişiye yükseldi; böylece yoksulluk oranı %21,7’ye ulaştı. Bu verilere göre, sadece son bir yıl içerisinde yaklaşık 190 bin kişi yoksullaşmış durumda.
”Yoksulluk en fazla çocukları etkiliyor”
TÜİK verilerine göre, 2023 yılında yoksul çocuk oranı yüzde 31,3 iken ciddi maddi yoksunluk içinde olan çocukların oranı da yüzde 33,3. Bu veriye göre, neredeyse her 10 çocuktan 3’ü yoksul.
Türkiye’de çalışanların yüzde 15’i yoksul
Raporda Eurostat’ın 2023 verilerine yer verilerek AB ülkelerinde çalışan yoksulluğunun en yüksek olduğu ülkenin Türkiye olduğu belirtildi. Türkiye’de çalışanların yüzde 15’i yoksul. Türkiye’yi izleyen diğer ülkeler İspanya ve Slovenya. Buna karşın, çalışan yoksulluğunun en düşük olduğu ülkeler arasında Çekya, Danimarka ve Belçika bulunmakta.
News
