Nöbetçi Eczaneler
Meta’nın yapay zeka sohbet botlarının çocuklarla “romantik” veya “duygusal” konuşmalar yapmasına izin verdiği ortaya çıktı.
Politika belgelerinde yer alan bu izinler dünya genelinde büyük tartışma yarattı. Facebook’u terk eden ünlü isimler artarken, yapay zekânın çocukların psikolojisi üzerindeki etkileri yeniden gündeme geldi.
“Gerçek ilişkiler zarar görebilir”
Türk Psikologlar Derneği Genel Merkez Yönetim Kurulu Üyesi ve Eskişehir Şube Başkanı Uzman Psikolog Naz Aykar Avcı, çocukların yapay zekâ ile kurduğu duygusal bağın risklerine dikkat çekti.
Avcı, “Gerçek hayatta tartışma, hayal kırıklığı ve sınır koyma gibi deneyimler vardır. Çocuk bu süreçlerde baş etme yollarını öğrenir. Ancak yapay zekâ her zaman uyumlu davranır ve çocuğun hatalı ya da toplum tarafından kabul görmeyen düşüncelerini bile besleyebilir. Bu durumda çocuk, gerçek hayatta arkadaşlık kurmakta zorlanabilir” dedi.
“Güven duygusu yanlış yönlenebilir”
Avcı, çocukların yapay zekâ ile kurduğu tek taraflı uyumun tehlikelerine de vurgu yaptı: “Yapay zekâ ile sürekli iletişim kuran bir çocuk, ‘beni en çok bilgisayar anlıyor’ diyebilir. Bu, psikolojik zorlanmalara yol açabilir. Çocuklar doğru ile yanlışı ayırt etme donanımına sahip değildir.
Yanlış tıbbi bilgi duyan bir çocuk gereksiz korkular geliştirebilir, önyargılı bir ifade duyan çocuk ise bu önyargıyı içselleştirebilir. Yapay zekâ, sadece bir sohbet aracı değil, çocukların düşünce dünyasını şekillendiren bir unsur haline gelebilir.”
Ebeveynler ne yapmalı?
Avcı, ailelere şu uyarılarda bulundu:
Çocuk, arkadaşlarıyla görüşmek yerine sürekli yapay zekâ ile konuşuyorsa,
Duygularını ebeveynlerinden saklayıp yapay zekâya anlatıyorsa,
“Sizi değil, onu daha çok seviyorum” gibi ifadeler kullanıyorsa,
Yapay zekâya öfke, aşk veya kıskançlık besliyorsa dikkat edilmeli.
Rehberlik, yasaktan daha etkili
Uzmanlara göre, çocukların yapay zekâ ile ilişkisi tamamen yasaklanmak yerine doğru şekilde yönetilmeli. Avcı, “Aileler ve öğretmenler, yapay zekânın sınırlarını açıklamalı ve ekran süresini sınırlı tutmalı. Çocuğun duygularını paylaşması için alan açılmalı, yasaklardan çok rehberlik tercih edilmeli” dedi.