Nöbetçi Eczaneler
DEMOKRAT GÜNDEM- ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşının yeni perdesi açıldı. Dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki gerilim, piyasaları sarsarken küresel ticaret haritasını da yeniden çiziyor. Trump’ın gümrük vergilerini beklenenden çok daha sert artırması ve Çin’in hızla misillemesi, piyasalarda panik yarattı.
TARİFE SAVAŞLARI: TRUMP’IN VERGİLERİNE ÇİN’DEN AYNI DOZDA KARŞILIK
ABD, ikili ticarette yüksek açık verdiği ülkelere ağır vergiler getirdi. Trump yönetiminin ithalat yaptığı başlıca ticaret ortaklarından Avrupa Birliği’ne yüzde 20, Çin’e yüzde 34 ve Vietnam’a yüzde 46 ek gümrük vergisi uygulaması, küresel piyasalarda şok etkisi yarattı.
Pekin, Washington’ın hamlesine eş zamanlı karşılık verdi. Çin, ABD’den ithal edilen ürünlere yüzde 34 ile aynı oranda tarife uygulayacağını duyurdu. Ayrıca kritik nadir elementlerin ihracatına kısıtlamalar getirdi ve bazı Amerikan şirketlerine yönelik yaptırımları devreye aldı.
Ekonomistler, Vietnam’a getirilen yüksek vergilerin esasen Çinli şirketleri hedef aldığını belirtiyor. Çünkü birçok Çinli üretici, ABD’nin daha önceki tarifelerinden kaçınmak için üretimlerini Vietnam’a kaydırmıştı.
TRUMP KALBİNDEN VURULDU: TARIM VE TEKNOLOJİ SEKTÖRÜ DERİNDEN ETKİLENİYOR
Çin’in misilleme stratejisi, ABD’nin en hassas ekonomik noktalarını hedefliyor. Özellikle tarım sektörüne getirilen vergiler, Trump’ın seçim desteğini almak istediği çiftçi bölgelerini vuruyor. Domuz eti, tavuk, soya fasulyesi gibi önemli tarım ürünlerine yüzde 10 ila 15 oranında vergi uygulanıyor.
Ekonomi uzmanları, Çin’in bu hamlesini “Trump’ı kalbinden vurmak” olarak nitelendiriyor. Pekin yönetimi, gıda ve diğer ihtiyaçlarını alternatif pazarlardan tedarik edebileceği konusunda kendine güvenirken, ABD tarım sektörünün aynı rahatlığa sahip olmadığı belirtiliyor.
Çin zaten Şubat ayında ABD’den ithal edilen kömür ve doğalgaza yüzde 15, tarım makinelerine yüzde 10 ek vergi getirmişti. Son hamlelerle beraber iki ülke arasındaki ticari ilişkiler daha da gerilmiş durumda.
WALL STREET’TE TARİHİ DÜŞÜŞ: 6 TRİLYON DOLAR SİLİNDİ
Ticaret savaşlarının en büyük kaybedeni şimdilik finansal piyasalar oldu. ABD borsalarında endeksler son iki günde sert düşüşler yaşadı. Dow Jones endeksi 2 bin 200 puanın üzerinde değer kaybederek yüzde 5,5 azalışla 38.314,86 puana geriledi. S&P 500 endeksi yüzde 5,97 düşerek 5.074,08 puana, Nasdaq endeksi ise yüzde 5,82 kayıpla 15.587,79 puana indi.
Endekslerdeki haftalık düşüşler ise çok daha dramatik: Dow Jones için yüzde 7,9, S&P 500 için yüzde 9,1 ve Nasdaq için yüzde 10 seviyesinde. Bu keskin düşüş sonucu ABD piyasalarından iki günde 6 trilyon doların üzerinde değer silindi. Trump’ın göreve başlamasından bu yana ise piyasalardaki toplam kayıp yaklaşık 10 trilyon dolara ulaştı.
AVRUPA’NIN ACIMASIZ REKABET ENDİŞESİ: ÇİN MALLARI AVRUPA’YI BASAR MI?
Ticaret savaşının yansımaları sadece ABD ve Çin ile sınırlı kalmıyor. Avrupa Birliği, ABD pazarından dışlanan Çinli üreticilerin yönünü Avrupa’ya çevirebileceği endişesiyle alarm durumuna geçti. Financial Times’ın haberine göre, AB yetkilileri Asya’dan gelebilecek ucuz malların Avrupa pazarlarını doldurmasını engellemek için önlemler üzerinde çalışıyor.
Bir AB diplomatı, “Şu anda Çinli elektrikli araçlarına yüzde 35’e kadar gümrük vergisi uyguluyoruz, ancak ABD’nin hamlesinden sonra daha yüksek vergiler uygulamak zorunda kalabiliriz” açıklamasında bulundu. AB, ithalat denetimlerini sıkılaştırma planları yaparken, bazı analistler ise ABD’nin sert politikaları nedeniyle AB ile Çin’in ekonomik olarak yakınlaşabileceğini öne sürüyor.
KÜRESEL EKONOMİ İÇİN TEHLİKELİ BİR OYUN
Ekonomistler, dünyanın en büyük iki ekonomisinin birbirlerinin boğazına sarılmasının tüm dünya için tehlikeli bir oyun olduğunu vurguluyor. Küresel ticaretin birbirine çok sıkı bir şekilde bağlı olduğu günümüzde, bu tür ticaret savaşlarının zincirleme etkileri olabileceği belirtiliyor.
Uluslararası Para Fonu (IMF) yetkilileri, artan ticaret gerilimlerinin küresel büyümeyi olumsuz etkileyebileceği konusunda uyarılarda bulunurken, yatırımcılar belirsizlik karşısında güvenli limanlara yöneliyor.
Uzmanlar, ticaret savaşlarının devam etmesi halinde enflasyonda artış, ekonomik büyümede yavaşlama ve tedarik zincirlerinde bozulma gibi sonuçlar doğurabileceğini belirtiyor. Türkiye dahil gelişmekte olan ekonomilerin de bu süreçten olumsuz etkilenmesi kaçınılmaz görünüyor. (Ekonomi Servisi)