Katolik dünyası bugün yeni papa seçimi için tarihi bir sürece giriyor. Papa Francesco’nun 21 Nisan 2025 tarihinde hayatını kaybetmesinin ardından Katolik Kilisesi’nin 267. papasını belirleyecek olan konklav süreci 7 Mayıs Çarşamba günü başladı.
Tüm dünyadan gelen kardinaller, 7 Mayıs günü (bugün) saat 16.30’da dualar eşliğinde Sistine Şapeli’ne kapandı ve Katolik inancına mensup 1,4 milyar kişinin yeni ruhani liderini seçmek için ilk oylarını kullanacak.
Latince “anahtarla kilitli” anlamına gelen “konklav” süresince seçici kardinallerin dış dünya ile tüm bağlantısı kesilecek.
Gizlilik Önlemleri Üst Düzeyde
Konklav boyunca kardinaller Vatikan’daki Santa Marta Konuk Evi’nde konaklayacak. Cep telefonu, akıllı saat gibi iletişim cihazlarının kullanımı yasaklanacak; televizyon, radyo ve gazete takibi yapılamayacak.
Vatikan basın ofisi seçim süresince Vatikan Şehir Devleti topraklarında mobil iletişim sinyallerinin devre dışı bırakılacağını duyurdu. San Pietro Meydanı bu uygulamanın dışında tutulacak.
Seçim sürecinin gizliliğini sağlamak amacıyla Sistine Şapeli ve konuk evinde gizli mikrofon taramaları yapıldı.
Kardinallerin hizmetinde olan personel de 5 Mayıs’ta düzenlenen bir törenle gizlilik yemini etti. Personelin seçim süresince aileleriyle iletişim kurmasına izin verilmeyecek, kardinallerle temasları da zorunlu haller dışında kısıtlanacak.
Gizlilik kurallarını ihlal eden kişiler kilise yasalarına göre aforoz edilme riskiyle karşı karşıya kalacak.
Seçim süreci nasıl işleyecek?
Kardinaller Sistine Şapeli’nde toplandıktan sonra tören yöneticisi “extra omnes” (herkes dışarı) anonsuyla dışarıda bulunanları çıkaracak ve şapelin kapıları kilitlenecek. Bu aşamadan itibaren seçim başlayacak.
Kardinaller, üzerinde Latince “Eligo in Summum Pontificem” (Yüce Papa olarak seçiyorum) yazılı oy pusulalarına seçtikleri ismi yazacak.
Pusulalar sunaktaki sandığa Latince bir yemin eşliğinde atılacak. Üç kardinalden oluşan seçim denetim ekibi, oyları karıştıracak, açacak ve yüksek sesle okuyarak kayıt altına alacak.
Ardından pusulalar delinip kırmızı iplerle birbirine bağlanarak özel sobada yakılacak.
İlk gün yalnızca bir oylama yapılacak, sonraki günlerde sabah ve akşam olmak üzere günde dört oylama gerçekleştirilecek.
13 oylama sonunda yeni bir papa seçilemezse bir gün ara verilecek ve ardından yedişer oylamalı üç tur düzenlenecek. Bu süreç de sonuçsuz kalırsa en fazla oyu alan iki aday arasında seçim yapılacak; yine de üçte iki çoğunluk şartı korunacak.
Beyaz ve siyah duman geleneği
Seçimlerde üçte iki oy çoğunluğuna ulaşılamaması durumunda oy pusulaları siyah duman çıkaracak maddelerle yakılacak.
Yeterli çoğunluk sağlanır ve yeni papa seçimi gerçekleşirse sobadan beyaz duman yükselecek. Bu aşamada potasyum klorat, laktoz ve reçine karışımı kullanılacak.
Vatikan’daki Sistine Şapeli’nin çatısına yerleştirilen bacadan beyaz duman yükseldiği anda, San Pietro Meydanı’nda toplanan kalabalık ve ekran başındaki milyonlar, Katolik Kilisesi’nin yeni bir papaya sahip olduğunu anlayacak.
Habemus Papam: Yeni Papa açıklanacak
Beyaz dumanın yükselmesinden sonra yaklaşık bir saatlik bir süreç başlayacak. Bu süreçte yeni papanın kimliği açıklanmadan önce kardinallerin bağlılık yeminleri ve yeni papanın giydirilmesi ritüelleri gerçekleştirilecek. Ardından, San Pietro Bazilikası’nın balkonundan geleneksel “Habemus papam” (Bir papamız var) ilanı ile yeni papa ve seçtiği isim tüm dünyaya duyurulacak.
Konklav neden tarihi?
Bugün başlayan konklav, Katolik Kilisesi tarihinde en fazla seçici kardinalin yer aldığı seçimlerden biri olacak. Toplam kardinal sayısı 252 olmasına karşın, 80 yaş üstü olan 117 kardinal seçime katılamıyor. Oy kullanma hakkına sahip 135 kardinalin 2’si sağlık sorunları nedeniyle sürece katılamayacak; 1 kardinal ise daha önce oy kullanma hakkından feragat etmişti.
Bu durum, katılımcı çeşitliliğinin artması ve kardinallerin birbirini tanımıyor olması nedeniyle, Vatikan uzmanları tarafından “en öngörülemez konklav” olarak nitelendiriliyor.