Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü öğretim görevlisi Dr. Mehmet Kürşat Şahin, Artvin’in Yusufeli ilçesinde yaptığı araştırmalar sırasında keşfettiği yeni kertenkele türüne annesi Saliha’nın adını verdi. Uzun yıllardır sürüngen ve amfibi canlılar üzerine çalışan bilim insanı, keşfin ardından yaşadığı duygusal süreci anlattı.
KAÇKAR DAĞLARI’NDA BÜYÜK KEŞİF
Kaçkar Dağları’ndaki arazi incelemeleri sırasında yeni kertenkele türünü keşfeden Şahin, o anları şöyle anlattı: “Yeni bir tür olduğunu anlayınca çok heyecanlandım. Yanımda Gümüşhane Üniversitesi’nde görev yapan Doç. Dr. Muammer Kurnaz vardı, göz göze geldik ve heyecanla birbirimize sarıldık.”
Keşfin yapıldığı Barhal Vadisi’nin güneşlenme süresinin diğer vadilere kıyasla oldukça kısa olduğunu belirten Şahin, bu özgün ekolojik koşulların türün yaşam alanını da sınırladığını ifade etti.
SADECE 900 METREKARELİK ALANDA YAŞIYOR
Keşfedilen kertenkele türünün yaşam alanının son derece sınırlı olduğunu vurgulayan Şahin, “Keşfettiğimiz kertenkele sadece 150 metrelik kaya blokuyla beş, altı metrelik bir kaya yüksekliğinde yani yaklaşık 750 ila 900 metrekarelik bir alanda yaşıyor. Çevresindeki diğer kertenkelelerden de genetik olarak hayli uzak” dedi.
Diğer kertenkele türleri vadinin farklı bölgelerini tercih ederken, yeni keşfedilen türün sadece bu küçük alanda güneşlendiğini belirten bilim insanı, türün benzersiz özelliklerine dikkat çekti.
ANNE SALIHA’NIN ADINI TAŞIYACAK
Kertenkelenin isimlendirilme sürecini anlatan Dr. Şahin, duygusal bir hikaye paylaştı:
“İlk başta bulunduğu yer olan Barhal Vadisi’nin adını vermeyi düşündük. Fakat o dönem benim için çok zordu, bir hastalık nedeniyle annemi kaybetmiştim. Trabzon’da annemi defnettikten sonra arkadaşım Kurnaz taziyeye geldi.”
Şahin, arkadaşının önerisinin kendilerini çok duygulandırdığını belirterek, “Orada babama keşfimizden bahsederek, keşfimize annemin adı ‘Saliha’ ismini koymamızı önerdi. Ailecek çok duygulandık. Çünkü bu, dünya için yeni bir tür” dedi.
“SONSUZA KADAR VAR OLACAK”
Genç yaşta bu türün kaşiflerinden biri olabildiği için annesinin kendisiyle gurur duyduğuna inandığını söyleyen Dr. Şahin, “Habitatı bozulmadığı sürece adıyla sonsuza kadar yaşayacak. Hepimiz göçüp gitsek de ‘Saliha kertenkelesi’ sonsuza kadar var olacak. Hala duygulanıyorum” ifadelerini kullandı.
BİLİMSEL ÇALIŞMANIN ARKASINDA
Dr. Mehmet Kürşat Şahin, uzun yıllardır sürüngen ve amfibi canlılar üzerine yaptığı çalışmalarla tanınıyor. Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü’ndeki akademik kariyeri boyunca Türkiye’nin biyolojik çeşitliliği konusunda önemli araştırmalar gerçekleştiriyor.
Barhal Vadisi’ndeki keşif, bilim insanının Doç. Dr. Muammer Kurnaz ile birlikte yürüttüğü kapsamlı arazi çalışmalarının bir sonucu olarak ortaya çıktı.