DEMOKRAT GÜNDEM-ÖZEL RÖPORTAJ HABER-ERDEM ASLAN-Sokak hayvanlarına ‘ötanazi’ uygulamasını da içeren ve Hayvanları Koruma Kanunu’nda değişiklik yapılmasını öngören kanun teklifi TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu’ndan geçti, önümüzdeki hafta meclise gelmesi bekleniyor.

Tasarıda tartışılan, yeterince bilinmeyen pek çok madde var..

Tasarıdan ‘ötenazi’ çıkarıldı… Gerçekte ötenazi çıkarıldı mı? Yoksa kapsamı mı değişti? Çevre ve insan sağlığını tehdit deniyor… 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’na atıf yapılıyor.

5996 sayılı kanunun 3. bölümünün 9. maddesi 3.fıkrasında zaten ötanazi koşulları tek tek sıralanıyor. Hayvanlara ötenazi yapılmaz deniyor ancak devamında istisnai durumlar sıralanıyor..

Çevre ve insan sağlığının tehdit edilmesi vurgulanıyor… Burda tehdit nasıl tespit edilecek?

İşte tüm bu merak edilen, az bilinen-bilinmeyen noktaları Animal Save Movement Ortadoğu ve Kuzey Afrika İletişim ve Ankara Sorumlusu Nilgün Engin ile konuştuk…

Yeni yasa tasarısı, hayvan hakları savunucuları tarafından büyük tepkiyle karşılandı. Belediye yetkililerine sokak hayvanlarını toplama ve ötenazi uygulama yetkisi veren tasarı, hayvanseverlerin endişelerini artırdı.

Belediye Yetkililerine Geniş Yetki

Yasa tasarısı, belediye yetkililerine hayvanları toplama ve ötenazi uygulama yetkisi veriyor. Bu kararların subjektif olarak alınması ise endişe yaratıyor. Hayvan hakları savunucuları, bu durumun hayvanlara yönelik kötü muameleleri artıracağından endişe ediyor.

Yaşamdan Yana Derneği Başkanı da olan Animal Save Movement Ortadoğu ve Kuzey Afrika İletişim Sorumlusu, Ankara sorumlusu ve Climate Save Movement Direktörü Türkiye Temsilcisi Nilgün Engin, bu konuda görüşlerini paylaştı.

Kediler de Tasarı Kapsamında

Tasarıda ‘sokak hayvanları’ ifadesi kullanıldığı için kediler de toplanacak. Birçok maddede ‘sokak hayvanları’ ifadesi yer alırken, sadece bazı maddelerde ‘köpekler’ kelimesi kullanıldı. Bu durum, kedilerin de aynı akıbete uğrayabileceği endişesini doğuruyor.

Animal Save Ortadoğu-Kuzey Afrika ve Ankara İletişim Sorumlusu Nilgün Engin, “Barınaklara toplanacak kedilerin durumunu biliyoruz. İnsan sağlığını bozduğu veya hastalık gibi başka sebeplerle sonuç kediler için de aynı oluyor. Bu sebeple kediler de dahil diyebiliriz” dedi.

Sokakta Hayvan Besleyenlere Zorluklar

Tasarı sokakta hayvan besleyenlere doğrudan bir yasaklama getirmese de, ucu açık bırakılan maddelerle hayvanseverleri zor durumda bırakabilir.

Nilgün Engin, sokakta hayvan besleyenlere yönelik şiddet vakalarının artabileceği uyarısında bulunarak, “Yasa tasarısının komisyondan geçmesiyle birlikte sokakta besleme yapan birçok kişi fiziksel şiddete uğradı ve bu durum şiddet vakalarını artıracak” şeklinde konuştu.

Yasaklı Irk Köpeklerin Durumu

Yasa tasarısında ‘yasaklı ırklar’ barınaklardan sahiplenilemiyor ve bu köpeklerin de farklı sebeplerle öldürülebileceği belirtiliyor.

Engin, buna dair, “Yeni yasa aslında popülasyon durumunda da ‘öldürme’ hakkı verdiği için o köpekleri de farklı sebeplerle büyük ihtimalle ‘öldürecekler” ifadelerini kullandı.

Barınaklara Giriş Şartları

Yerel hayvan koruma gönüllüsü olmayanların barınaklara girmesi engelleniyor. Normal koşullarda barınakları ziyaret etmeyi engelleyen bir kural olmamasına rağmen, birçok barınak kapılarını halka açmıyor.

Animal Save İletişim Sorumlusu ve Yaşamdan Yana Derneği Başkanı Nilgün Engin, “Yerel hayvan koruma gönüllüleri eğitim aldıkları için barınaklara daha kolay girebiliyordu ve bu da denetleme yapmaları açısından önemliydi. Bu maddeyle birlikte birçok belediye kapılarını tamamen kapatacaktır” ifadelerini kullandı.

Belediyelere Barınak Yapma Süresi

Belediyelere barınak yapma zorunluluğu getirilirken, ek bütçe verilmemesi ve köpeklerin hemen toplanması öngörülüyor.

Nilgün Engin bu durum hakkında, “Popülasyon da artmaya devam edecek. Barınağı olan hiçbir belediyenin de o kadar kedi ve köpek için alanı yok. Bu da popülasyon kaynaklı ‘öldürmenin’ yolunu açacak” şeklinde değerlendirme yaptı.

Ötenazi Çözüm mü?

Hayvan hakları savunucuları, ötenazinin bir çözüm olamayacağını ve kısırlaştırmanın daha etkili bir yöntem olduğunu belirtiyor.

Nilgün Engin, bu konuda “Hiçbir türün yaşam hakkını almak bir çözüm olamaz. Alternatif olarak kısırlaştırmanın önemini ve popülasyon artışında daha etkili bir çözüm olduğunu veteriner hekimler, makaleler, diğer ülkelerden alınan örnekler, STK’lar ve bu alanda çalışma yapan herkes belirtiyor” dedi.

Yaşamdan Yana Derneği Başkanı da olan Nilgün Engin, yasa tasarısının popülasyonu engellemekten ziyade farklı amaçlar taşıdığı düşüncesinde. Engin ayrıca, “Yasa üretimi ve satışı yasaklamadığı için bu da amacın popülasyonu engellemek olmadığını anlıyoruz” vurgusu yaptı.

Medya ve sosyal medyada yapılan algı operasyonları, şiddet olaylarını artırarak toplumu kutuplaştırıyor.

Nilgün Engin, yasanın yol açacağı sorunlara dikkat çekerek, “Bu yasanın yol açacağı problemler anlatılmıyor. ‘Ötenazi’ kelimesi kalktı deniliyor ama kalkmıyor, kediler tasarıya dahil edilmedi deniliyor ama kedileri de kapsıyor” diye konuştu.

İŞTE NİLGÜN ENGİN’E YÖNELTTİĞİMİZ SORULAR VE YANITLARI:

DEMOKRAT GÜNDEM- Ötenazi adı kalksa da farklı bir maddeye dayandırılarak fiilen devam ediyor bu karar. Kararın uygulayıcısı ise belediye yetkilileri olacak ve karar tamamen subjektif olacak. Tasarıda kediler de var mı? Sokak hayvanları ibaresi var çünkü..

NİLGÜN ENGİN-İlk maddelerde tasarıda ‘sokak hayvanları’ kelimesi kullanıldığı için kediler de toplanacak. Madde 4 değiştirilerek ‘köpekler’ kelimesi kullanıldı. Ancak, birçok madde ‘sokak hayvanları’ olarak kaldı.

Barınaklara toplayacakları kedilerin durumunu biliyoruz. İnsan sağlığını bozuyor veya hastalık gibi başka sebeplerle sonuç kediler için de aynı oluyor. Bu sebeple kediler de dahil diyebilirsiniz.

D.G: Sokakta hayvan besleyenlere ne gibi zorluklar çıkarılıyor? 

N.E: Aslında direkt bir yasaklama aslında bulunmuyor. Birçok madde de olduğu gibi bu madde de ucu açık bırakılıyor. Sokakta besleme yapan insanlarla sokakta yaşayan hayvanları istemeyen insanları karşı karşıya getiriyor.

Yasa tasarısı komisyondan geçtiğinden itibaren sokak beslemesi yapan birçok kişi fiziksel şiddete uğradı. Bu durum şiddet vakalarını maalesef çok artıracak. 

D.G: Tasarıda yasaklı ırk köpekler sahiplenilmesi yasak olanlar bölümünde… Bunlara da ötenazi yapılacak mı? Ötenazi yapılmadan barınaklarda yaşamalarına imkan verilecek mi?

N.E: Öncelikle ‘yasaklı ırk’ kavramını da kendileri uygulayarak köpeklere karşı da bir çeşit türcülük yaptılar. Kanunda yer alan ‘yasaklı ırklar’ barınaklardan sahiplenilemiyor.

Yeni yasa aslında popülasyon durumunda da ‘öldürme’ hakkı verdiği için o köpekleri de farklı sebeplerle büyük ihtimalle ‘öldürecekler.’ 

D.G:Yerel hayvan koruma gönüllüsü olmayanlar barınaklara giremeyecek mi? Bunun için şartlar neler?

N.E: Normal koşullarda barınakları ziyaret etmeyi engelleyen bir kural yok. Ancak, Türkiye’de bulunan birçok barınak kapılarını farklı bahanelerle halka açmıyor çünkü hiçbirimizin yaptıklarına şahit olmamızı istemiyorlar.

Yerel hayvan koruma gönüllüleri eğitim aldıkları için barınaklara daha kolay girebiliyordu ve bu da denetleme yapmaları açısından önemliydi. Barınaklardan sahiplendirme yapılsın denilmesine rağmen bu maddeyle birlikte birçok belediye kapılarını bizlere tamamen kapatacaktır. 

D.G:Tasarıyla belediyelere barınak-bakımevi yapmak için 4 yıl süre veriliyor ancak köpeklerin hemen toplanması sözkonusu..

N.E: Belediyelere barınak açma zorunluluğu getiriliyor ama belediyelere ek bütçe verilmiyor. Birçok belediye bu süreçte barınak açmaya çalışacakken zaten hiç yapılmayan kısırlaştırma faaliyetlerini tamamen bırakacaklar.

Tekrarlayan Kedi-Köpek Katliamlarına Şahit Olacağız

Popülasyon da artmaya devam edecek. Barınağı olan hiçbir belediyenin de o kadar kedi ve köpek için alanı yok. Bu da popülasyon kaynaklı ‘öldürmenin’ yolunu açacak. Sürekli tekrarlayan kedi ve köpek katliamlarına şahit olacağız. Bunu yapmayan belediyelere de 2 yıl hapis cezası verilecek. Halk ve belediyeler de karşı karşıya gelecek. 

D.G: Peki ötenazi bir çözüm mü? Hayvan hakları ve hak savunucuları Kısırlaştırmanın çözüm olacağı belirtilmesine karşın neden bu yöntem ısrarla uygulanmak istenmiyor..

N.E: Hiçbir türün yaşam hakkını almak bir çözüm olamaz. Alternatif olarak kısırlaştırmanın önemini ve popülasyon artışında daha etkili bir çözüm olduğunu veteriner hekimler, makaleler, diğer ülkelerden alınan örnekler, STK’lar ve bu alanda çalışma yapan herkes belirtiyor.

Mecliste tartışılan eski komisyon raporları bile bunu söylüyor. Komisyona hazırlanan raporda hayvan hakları alanında çalışma yapan meslek örgütlerine ve hak savunucularına danışılmadı.

Komisyonda Sadece Nefret Politikası Yürüten Gruplar Dinlendi

Komisyonda da bu insanlar dinlenmedi. Buna karşın üretici olduğu bilinen kişiler ve sokakta yaşayan hayvanlara karşı nefret politikası yürüten gruplar dinlendi. Bu tasarıyı ısrarla geçirmek  farklı bir amaç olabileceğini düşündürüyor.

Kısırlaştırma Üniteleriyle Her Gün Yüzlerce Hayvan Kısırlaştırılabiir

Yaşamdan Yana Derneği olarak basit bir matematik hesaplaması yapıp paylaştık. Tarım Bakanlığı’nın paylaştığı verilere göre yaptığımız hesaplamalarda tüm belediyelerin her gün ortalama 4 köpek kısırlaştırması durumunda bilimsel çalışmaların da belirttiği yüzde 70 oranındaki kısırlaştırma dengesine ulaşmış oluyoruz.

Barınak inşaatına zaman ayırmak yerine mahallelerde ve ilçelerde kısırlaştırma üniteleri açarlarsa günde yüzlerce hayvan bile kısırlaştırabilir.

Bu da popülasyon dengesini kurabilir. Yasa üretimi ve satışı yasaklamadığı için bu da amacın popülasyonu engellemek olmadığını anlıyoruz.

Ana Akım Medyada Hayvanları Hedef Alan Haberler Yapılıyor

Aylardır medya kanalları sokakta yaşayan hayvanları hedef alan haberler yapıyor, troll hesaplar sosyal medyadan yalan haberler paylaşıyor ve farklı gruplar açıklamalar yapıyor.

İnsanlara hiçbir şekilde çözümün bilimsel boyutları anlatılmıyor. Bu yasanın yol açacağı problemler anlatılmıyor.

Ötenazi Kalktı Deniyor Ama Kalkmıyor; Kedileri de Kapsıyor

‘Ötenazi’ kelimesi kalktı deniliyor ama kalkmıyor, kediler tasarıya dahil edilmedi deniliyor ama kedileri de kapsıyor.

İnsanlar da gerçekleri kendi araştırmadığı sürece öğrenemiyor. Bu da korku ve nefret duygularının artmasına yol açıyor. Komisyonda çocukların ailelerini de bu duyguları beslemek için yapıyorlar.

Çocuk ve Hayvanların Özgür ve Mutlu Yaşam Hakkı Savunmak Mümkün

Sokakta besleme yaparken saldırıya uğrayarak öldürülen kişilerin yakınlarını dinlemiyorlar. Sürekli çocuklar kelimesi kullanılarak da insanları çocuk mu sokakta yaşayan hayvanlar mı gibi bir tercih yapmaya itiyor. Hem çocukların hem hayvanların özgür ve mutlu yaşama hakkını savunmak mümkün olamazmış gibi de bir algı yaratılıyor.

Hem bilgi aktarımı yapılacak yeterli iletişim kanallarının açılmaması hem de yapılan algılar sebebiyle maalesef şiddet olayları da artacak. Besleme yapanlara artan şiddet dışında hayvanların yaşam hakkını savunan insanlar da şiddete uğramaya başlayacak.

Birlikte Özgürce Yaşamaya; Sevgi Diline İhtiyacımız Var

Bir katliam zincirinde artan şiddet vakalarıyla birlikte de psikolojik olarak ciddi etkiler de yaşayacağız. Aslında bizim sevgi diline ihtiyacımız var. Birlikte yaşamak özgürce yaşamak mümkün. 

İlginizi çekebilir: Başkan Ömer Eşki’den sokak hayvanları için bir dakikalık manifest: ‘Allah’ın verdiği canı asla almayacağım’