Türkiye’nin birçok şehrinde olduğu gibi İzmir’in de ana sorunlarından biri yoğun trafik ve otopark. Kent merkezleri, yol içleri, kaldırımlar, park edilmiş araçlarla dolu… İzmir’de trafiğe kayıtlı kaç araç, kaç otopark var? İzmir’deki sürücüler, otopark sorununa çözüm için ne öneriyor? Mahkemenin hakkında depreme dayanıksız olduğu gerekçesiyle yıkım kararı verdiği Çankaya Katlı Otopark’taki son durum nedir?

DEMOKRAT GÜNDEM-HABER MERKEZİ-ÖZEL DOSYA-(YELİZ ŞENYERLİ)- İZELMAN’ın aktardığı bilgiye göre; kent içinde açık alan otoparklarda 3 bin 898, kapalı alan otoparklarda 9 bin 126, Mustafa Kemal Sahil Bulvarı abone otoparklarında bin 955 olmak üzere İzmir’de toplam 14 bin 919 adet araç park yeri bulunmakta.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’in verilerine göre; 2024 Şubat ayı sonu itibarıyla İzmir’de trafiğe kayıtlı toplam taşıt sayısı, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 9,3 artarak 1 milyon 822 bin 733 oldu.

İzmir’de neden trafik ve otopark sorunu yaşanıyor?

Son yıllarda artan özel araç kullanımı, trafik sorununu tek başına açıklamaya yetmiyor…. İzmir’de yeni olmayan bir ana arter sorunu var. Yaşam alanları ile çalışma alanlarının birbirinden farklı olması nedeniyle de trafik ve otopark çilesi büyüyor.

Rakamlar ve park edilmiş araçlarla dolu kent merkezleri, yol içleri ve kaldırımlar gösteriyor ki temel çözüm; özel araçlardan vazgeçip raylı sisteme geçmek ve ek şerit uygulaması bir hayli önemli… Toplu taşımaya yönelmek ve denizi de daha çok kullanmak, ulaşım sorununu bir nebze olsun çözebilir.

Daire büyüklüğüne göre otopark zorunluluğu uygulanıyor mu?

Geçmişte yedi kez ertelenen ve 31 Mart 2023’te yürürlüğe giren yasaya göre; daire büyüklüğüne göre yeni otopark alanları düzenlemek şart. 

Yasaya göre;

80 metrekareden küçük her 3 daire için en az 1 otopark, 80-120 metrekare arasındaki her 2 daire için en az 1 otopark, 120-180 metrekare arasındaki her daire için en az 1 otopark ve 180 metrekare üzeri her daire için 2 adet otopark yeri ayrılması hükmü getirildi.

Dükkân, mağaza, banka gibi fonksiyonlarda her 30 metrekare için bir adet olan otopark zorunluluğu, her 40 metrekare için bir adet olarak, büro binalarında her 40 metrekare için bir adet olan otopark zorunluluğu, her 50 metrekare için bir adet olacak şekilde revize edildi. 

SÜRÜCÜLERİN ÇANKAYA KATLI OTOPARK VE OTOPARK HAKKINDA DÜŞÜNDÜKLERİ NELER? İZLEMEK İÇİN VİDEO LİNKİNİ TIKLAYIN

SÜRÜCÜLER NE DEDİ?

İzmir’deki sürücüler, otopark sıkıntısının arttığını ifade etti: “Mahallelerde bile yer yok, sokaklar dolu arabalarla” diyen sürücüler, mağdur olduğunu söyledi.

Otoparkta yer bulunmadığı için yollara, kaldırımlara yanlış park yapan bazı vatandaşların da arabalarının çekildiğini belirtti.

“Belediyeler, otopark paralarıyla otopark yapsaydı…”

İzmir’de en başta çözülmesi gereken sorunun otopark olduğunu ifade eden bir sürücü, geçmiş dönemde belediyelerin sürücülerden ‘otopark parası’ adı altında ücretler alındığını söyledi:

“Geçmiş belediyelerin aldığı otopark paralarıyla bu şehrin belli yerleriyle otopark yapılsaydı bu iş çözülmüştü.

Bir diğer problemimiz de sokaklarda herkes kendine aitmiş gibi evinin önüne arabayı koyması, kavgaların edilmesi” dedi.

“Otopark sorununun bir diğer nedeni göç”

İzmir’deki sürücüler, uzun yıllardır yaşanan otopark sıkıntısının 3-4 yıldır arttığı görüşünde. “Acayip şekilde göç aldı İzmir” diyen sürücüler:

“Suriyeliler, Afganlar, yabancı uyruklular, İzmir’imizi çok bozdular. Eski güzelim İzmir kalmadı artık.” açıklamasını yaptı.

Çankaya Katlı Otopark yıkılıyor: En büyük üzüntülerden birisi

İzmir’in en büyük otoparklarından biri olan Konak ilçesinde bulunan Çankaya Mezarlıkbaşı’ndaki katlı otopark, depreme dayanıksız olduğu gerekçesiyle yıkılma durumuyla karşı karşıya.

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay, İzBB mayıs ayı meclis toplantısı birinci oturumunda, Çankaya’daki katlı otopark ile ilgili son durumu,

“En büyük üzüntülerden bir tanesi. Mahkeme süreçleri, istinaf dâhil hepsi tamamlanmış. Karar, yüzde 100 kesinleşmiş. Boşaltmazsak ve gereğini yapmazsak biz suçlu duruma düşüyoruz. Çaresizce ve üzülerek otoparkı boşaltmak ve ek kısa zamanda yıkmak durumundayız” şeklinde açıklamıştı.

Yıkılmasını savunan sürücü: “Çankaya’daki çok katlı otopark yıkılırsa…”

Sürücüler ise İzmir’de otopark sorununun uzun yıllardır çözülemediğinden yakınıyor. Sürücüler, Çankaya’daki çok katlı otopark özelinde de civarın çok sıkışık, trafiğin kilit olduğunu belirtiyor.

Buna rağmen buradaki çok katlı otoparkın yıkılması görüşünde olan bir sürücü: “Eğer yıkılırsa hem buradaki sıkışıklık çözülecek, buralar tenhalaşacak hem otoparkın arkasındaki tarihi Agora görünecek. Turistler, herkes içeri girecek” diyerek turistlerin Kemeraltı esnafına da katkısı olacağını ifade etti.

Yıkılmamasını savunan vatandaş: “Esnaf bitmiş olur”

Kemeraltı’nda konuştuğumuz bir başka sürücü ise katlı otoparkın yıkılmaması gerektiği görüşünde.

Esnafın iyiliği için önce yeni bir otopark yapıp eskisinin sonra yıkılmasının çözüm olacağını ifade eden İzmirli vatandaş, “Eğer katlı otopark yıkarlarsa Kemeraltı bitmiş olur. Esnaflar, birbirini yemeye başlarsa millet ayağa kalkar. Dışarıdan Urla, Çeşme, her taraftan gelip otoparka koyuyor arabalarını. Alışverişini yapıp gidiyorlar” dedi.

Tugay: “İhtiyaçların en kısa zamanda karşılanması için çalışma yapacağız”

Sürücülerin ve esnafın talebi; güçlendirme yapılması ya da yeni otopark yerleri yapıldıktan sonra yıkılmasıydı; ancak süreç, böyle işlemedi. İzBB Başkanı Dr. Cemil Tugay: 

“Riskli yapı kararı alınmış arkasından itirazlar görüşülmüş mahkeme aşaması istinaf dâhil hepsi tamamlanmış. Artık orayı yıkmak dışında bize kalmış bir seçenek yok. Karar yüzde yüz kesinleşmiş.

Dedik ki bina, riskli yapı. Orada zorla tutalım diyemezsiniz. Biz güçlendirme yapsak ya da yeni otopark yerleri belirleyecek çözüm bulsak diye düşünüyorduk; ama orayı boşaltmazsak ve gereğini yapmazsak biz suçlu duruma düşüyoruz.

Çaresizce ve üzülerek söylüyorum ki otoparkı boşaltmak ve en kısa zamanda yıkmak zorundayız” diyerek güçlendirmeye müsaade edilmediğini ve yeni otopark yeri belirleyecek çözüm bulmak için zamanın olmadığını ifade etti.

Başkan Tugay, “Yeni otopark alanı için arkadaşlarımızın çalıştığı seçenekleri gözden geçireceğiz. İhtiyaçların en kısa zamanda karşılanması için çalışma yapacağız” ifadelerini kullanarak çözüm için çalıştıklarını ifade etti.

Başdaş: “Alternatif sunmadan yıkım olmaz”

AK Parti Konak İlçe Başkanı Mehmet Sait Başdaş: “Burası Kemeraltı’nın otopark ihtiyacını yüzde 60 karşılayan otopark. 2020 yılından beri bir alternatif sunmadan bir yer göstermeden kemer altını bitirmek mi istiyorsunuz?” diyerek Çankaya katlı otoparkın yıkımına tepki gösterdi.

“Kemeraltı’nın işleyişi tamamen durur”

Kemeraltı’nın işleyişinde katlı otoparkın katkısını hatırlatan Başdaş: “Üç gün burayı kapatın bir de öyle karar verin Kemeraltı işleyişi tamamen durur.  Biz de diyoruz ki önce sağlam bir firmadan bir karot kestiği al. Bilinmiş bir yerden olsun. Çakma bir firmadan değil. Ya da aldığın karotu hangi firmadan aldığını gelip bu esnafa bildir. Bilsinler bu firmadan karot alındı.” açıklamasını yaptı.

İzmir’in otopark sorunuyla ilgili net bilgileri ise İZELMAN Genel Müdürü Umut Tekin verdi ve bu soruna dair İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne aktardıkları görüşü açıkladı.

İZELMAN MÜDÜRÜ UMUT TEKİN’İN DEMECİ VİDEO LİNKİNDE… İZLEMEK İÇİN LİNKİ TIKLAYIN LÜTFEN…

“Raylı ve toplu ulaşım artırılmalı”

Bu görüşün otoparkların kentin trafiğini çözecek ve araçların tamamının ihtiyacını karşılayacak alanlar olmadığını ifade eden İZELMAN Genel Müdürü Tekin, Demokrat Gündem’e verdiği demeçte, “İzmir’in merkezinde 100 bin araçlık otopark alanı yapsanız da bu ihtiyacı yine karşılayamazsınız. Trafiği önleyecek asıl sistem, raylı ve toplu ulaşımın artırılması…

Avrupa; trafik sorununu güvenilir, ucuz ve konforlu bir toplu taşımayla çözüyor. Bizim de yapmamız gereken İzBB Başkanlığı’mızla birlikte raylı sistemi konforlu ve ulaşımı daha hızlı hâle getirecek sistemi şehre entegre etmek, İZELMAN’ın da o sistemi takip ederek toplu ulaşımın başladığı yerde, insanların araçlarını park etmelerini sağlamak için alanlar açmak.

Hem önceden başlayan sonra devam eden hem tekrar gündeme alınan ulaşım planları var. İzmir genelinde bu çalışma süratle devam ediyor” değerlendirmesini yaptı.

“Vatandaşın arabasıyla geldiği yerde otopark olmalı”

İZELMAN Genel Müdürü Umut Tekin, bu ulaşım planlarından bahsederek vatandaşın İzmir’de toplu taşımaya nasıl yönlendirileceği hakkında da bilgi verdi.

Vatandaşın, arabasıyla geldiği yerde otopark alanları olmalı, aksi takdirde şehre araç girmesine izin verdiğiniz müddetçe bu sistem tam bir kısır döngüyü oluşturuyor, diyen Umut Tekin, sürücülerin bu sayede arabasını otoparka bırakıp şehrin merkezine gitmek için toplu taşımayı kullanacağını söyledi.  

Umut Tekin, “Kentin trafiğine giren araçlara da bu otopark imkanı yaratmamız gerekiyor. Hem mevcutta bulunan kapalı ve açık otoparklar hem yeni açılacak otopark alanları da bu kentin ihtiyacını karşılaması adına planlanıyor” diyerek trafik sorununun çözümü için ayna tuttu.

“21 lokasyonda otopark düşünülüyor”

İZELMAN Genel Müdürü Umut Tekin, kentin trafiğini rahatlatmak için hayata geçirecekleri stratejik planlardan da bahsetti.

İZELMAN’ın 1992 yılından bu yana İzmir’de bu görevi ifa ettiğini ve nizama, düzene, güvenilirliğe kaliteye önem verdiğini, bunun da İzmirliler tarafından her zaman takdirle karşılandığını dile getiren İZELMAN Genel Müdürü Tekin, “Stratejik planlarımızda 21 yeni lokasyonda 2 bin 200 araçlık otopark alanı düşünülüyor. Kimi UKOME’den karar alınmış kimi başlatılmış kimi ihale aşamasında ve bu sistemi de biz takip ediyoruz” diyerek çalışmaların hızla devam ettiğini İzmirlilere bildirdi.

Mahkeme yıkım kararı verdi ve…

İZELMAN Genel Müdürü, İzmir’in en büyük otoparklarından 1990’lı yıllarda yapılan Çankaya Mezarlıkbaşı’ndaki katkı otoparkın depreme dayanıksız olduğu gerekçesiyle yıkılması hakkında da konuştu. 

Umut Tekin, katlı otoparkı kullanan vatandaşın ve otopark civarındaki esnafın otoparkın yıkılmaması için süreci mahkemeye taşısa da mahkemenin otoparkı depreme dayanıksız bularak yıkım kararı verdiğini anımsattı.

Yıkılacak otoparkın yerine ne yapılacak?

“Yıkımdan sonra yerine tekrar otopark yapılması planlanıyorsa ve işletmeciliği bize verilirse yaparız” diyen İZELMAN Genel Müdürü Umut Tekin, İZELMAN’ın o otoparkın sadece işletmecisi olduğunu belirtti.

Tekin, “İzBB, yıkılan otoparkın kullanımından doğan ihtiyaç için yeni bir alan bakacaklardır. Eğer o ihtiyacı karşılayacak bir alan bulurlarsa ve oraya düşünceleri varsa ve bize görev verilirse biz sadece gene işletmeciliğini yaparız” dedi.

MİLLETVEKİLİ ÇANKIRI: YIKTIRMAYACAĞIZ, GÜÇLENDİRME ÇALIŞMASI YAPACAĞIZ

Öte yandan AK Parti İzmir Milletvekili ve Yerel Yönetimler Başkan Yardımcısı Ceyda Bölünmez Çankırı ise bugün Çankaya Katlı Otopark’ın yıkılmayacağını, güçlendirme çalışmasının yapılacağını açıkladı.

Milletvekili Çankırı, “Yıktırmayacağız. Güçlendirme çalışması yaparak Kemeraltı esnafını bitirmelerine izin vermeyeceğiz. Binanın 4 bloktan oluştuğu, 3 blokta risk tespit edildiği ancak güçlendirmeye elverişli olduğu açıkça bellidir. Kalan bir bloğun ise risk içermediği için güçlendirmeye ihtiyacı yok.

Vakıflar Bölge Müdürlüğü, İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Ziraat Bankası ile ortaklaşa verilen kararlar çerçevesinde güçlendirme yapılabilir. Bina yıkılıp yeniden yapım maliyetinin sadece yüzde 30’una karşılık gelecek bir bedelle de bu güçlendirme mümkün” açıklamasını yaptı.

İlginizi çekebilir: Menderes’te can dostların ‘uyutulması’ tartışmasına bilboardlu tepki: ‘Susmayacağız’