TBMM'de Kentsel dönüşüme yönelik düzenlemeler içeren yasa kabul edildi; eleştirilerin merkezinde mülkiyet hakkının ihlali oldu. İşte tepki çeken yasanın detayları...
TBMM’de Kentsel dönüşüme yönelik düzenlemeler içeren yasa kabul edildi; eleştirilerin merkezinde mülkiyet hakkının ihlali oldu. İşte tepki çeken yasanın detayları…
Kamuoyunda yer alan kentsel dönüşüm yasası olarak bilinen kanun teklifi dün gece TBMM’de kabul edildi. Ancak riskli alanların dönüştürülme sürecini hızlandırmayı amaçlayan yasanın, rezerv alanlara ilişkin maddeleri ‘mülkiyet hakkının ihlali’ gerekçesiyle eleştirileri de beraberinde getirdi.
Bu eleştirilerde, meskun alanların maliklerin rızası aranmadan rezerv alanı ilan edilebilecek olmasının yanı sıra, rezerv alan olarak belirlenen yerlerdeki ev sahiplerine eski konutlarının yerine daha düşük kıymetli bölgelerden konut verilebilecek olması yer alıyor.
Kanunla birlikte önce maliklerin üçte ikisinin rızası gereken kentsel dönüşüm çalışmalarına, bundan sonra yüzde 50 artı bir çoğunluğa ulaşıldığında başlanabilecek.
Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi dün gece TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi.
Kanunla 6 Şubat 2023’te meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, hasarlarla bağlantılı yargı süreçlerinin hızlandırılması amaçlanıyor.
TBMM Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu Başkanı Adil Karaismailoğlu, Anadolu Ajansı’nda yer alan açıklamasında, “Kentsel Dönüşüm Başkanlığı eliyle tüm Türkiye’de kentsel dönüşüm çok daha hızlanacak. Kentsel dönüşüm sırasında yaşadığımız sorunlarla ilgili önemli çözümler getiriyoruz” dedi ve ekledi:
”KONUT SAHİPLERİNE, BAŞKA YERLERDEN KONUT VERİLEBİLECEK”
“Riskli yapı tespitinden sonra binaların boşaltılmasıyla ilgili yaşadığımız çokça sorun vardı, bu kanunla ortadan kalkacak. Maliklere, varislere ulaşmakta zorluklar yaşanıyordu, tebligatla ilgili önemli düzenlemeler var, çok hızlandırılacak. Kentsel dönüşüme uğrayacak binaların sahiplerine, ‘Yarısı Bizden’ kampanyası gibi maddi destek ve uzun dönem krediler gibi mali avantajlar sağlanacak.”
Kanunla kentsel dönüşüm süreçlerinin hızlandırılacağını belirten Karaismailoğlu, 750 güne varabilen mahkeme süreçlerinin bu kanunla birlikte 160 günde bitebileceğine dikkat çekti.
Ancak teklif yasalaşmadan önce de kamuoyunda tartışmalara neden olan “rezerv alan” düzenlemesi, yasanın TBMM’de kabul edilmesinin ardından da eleştirilerin odağında bulunuyor.
Kanun kapsamında “rezerv yapı alanı” tanımında değişikliğe gidilirken; tanımda yer alan “yeni yerleşim alanı olarak” ibaresi metinden çıkarıldı. Bu düzenlemenin gerekçesinde, uygulamada açılan davalarda, herhangi bir taşınmazın rezerv yapı alanı olarak belirlenebilmesi için meskun alanlar dışında olması gerektiği yönünde değerlendirme yapılarak hüküm kurulduğu, yerleşim yerlerinde yer alan parsellerin de rezerv yapı alanı olarak belirlenmesinin mümkün olmasının amaçlandığı belirtildi.
Ancak eleştirilere göre, söz konusu düzenleme mülkiyet hakkının ihlali riskini de beraberinde getiriyor.
Buna göre, bakanlık istediği yeri rezerv alan ilan edebilecek, mevcut binalar maliklere sorulmadan rezerv alan kapsamına alınabilecek. Rezerv alana alınan yerlerdeki konut sahiplerine ise başka yerlerden konut verilebilecek.
”MÜLKİYET HAKKINI GÖZARDI ETMEMEK GEREK”
TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası 2. Başkanı Nusret Suna Reuters’a yaptığı değerlendirmede, “Kentlerimizi dirençli kentlere dönüştürmek için bu çalışmaların yapılması lazım. Ama anladığımız kadarıyla burada mülkiyet hakkı göz ardı ediliyor” dedi ve ekledi:
“Süreci kısaltacak bir adım olduğu doğru ama herkesin anayasal hakları var. Bunları gözardı etmek haksızlık. Hakkaniyetli çözümler bulunmalı. Mülkiyet hakkını yok sayarsınız, istediğiniz her yeri kamulaştırma hakkına sahip olursunuz. Bu da elinizden malınız alınıyor demek. Burada hakkaniyet diye birşey aramak çok zor.”
Rezerv alan kapsamına alınan yerlerdeki ev sahiplerine başka bir bölgeden ev vermenin hak kayıpları yaratabileceğine dikkat çeken Suna, “Elbette kentlerimizin afetlere karşı dirençli kentlere dönüştürülmesi lazım. Ama bunların doğru yapılması gerekir. Geçtiğimiz senelerde bunların örneklerini hep yaşadık. Hiçbir riskli alan olmayan yerler kıymetli olduğu için riskli bölge ilan edildi ama oralar sonradan imara açıldı. Şimdi hükümet ‘işlemleri hızlandıracağım’ diye bu kanunu çıkarıyor ama burada mülkiyet hakkını gözardı etmemek gerek” diye konuştu.
Suna, yasanın TBMM’de kabul edilmiş olmasına karşın, ilgili kısmın tekrardan gözden geçirilmesi gerektiğini belirtti.(Reuters)
News
[…] Önerilen haber: Kentsel dönüşüm yasası, mülkiyet tartışmalarını beraberinde getirdi […]
[…] Önerilen haber: Kentsel dönüşüm yasası, mülkiyet tartışmalarını beraberinde getirdi […]