Fed'in haftalardır beklenen faiz kararı piyasaları derinden etkiledi. Kararın ardından altın ve petrol fiyatlarında gerileme, borsalarda ise rahatlama görüldü. Gözler yüksek faizlerin ekonomide yaratacağı risklerde.
ABD Merkez Bankası (Fed) dün 1994 yılından bu yana en büyük faiz artırımına gitti. Faizi 75 baz puan artışla yüzde 1,5 ile yüzde 1,75 aralığına çeken Fed, yıl sonu faiz oranı tahminini yüzde 3,4’e yükseltti.
Son kırk yılın en hızlı enflasyonunu önleyemedikleri için eleştirilen Fed Başkanı Jerome Powell ve meslektaşları ekonomiyi soğutma çabalarını hızlandırdı. ABD’de ekonomik büyümenin bu yıl yüzde 1,7’e gerileyeceği tahmininde bulunan Fed yetkilileri faiz oranını 2024’te indireceklerini öngördü.
Bununla birlikte Powell, yüksek enflasyona karşı bankanın temmuz toplantısında 50 veya 75 baz puanlık faiz artırımına gidebileceğini ifade etti. Fed’in 75 baz puan üstünü tartışmaması piyasaları kısmen rahatlattı.
RİSKLER ARTIYOR
Fed’in enflasyonu kontrol altına almak için para politikasında daha fazla sıkılaştırmaya gitme isteği ve şu ana kadar attığı adımlar halihazırda ABD konut ve hisse piyasasında finansman maliyetlerinin artmasına yol açmıştı. Para politikasının sıkılaşmasıyla birlikte, Fed’in de planladığı gibi ekonominin talep tarafının yavaşlaması bekleniyor.
Ancak ekonominin soğuması büyümeyi yavaşlatacağı için yüksek faizler ekonomik durgunluk riskini de beraberinde getiriyor. Faiz kararlarının enflasyonu bastıramaması durumunda ise ekonominin stagflasyon tehlikesi altında olduğu belirtiliyor. Bu durumda hem işsizliğin hem de genel fiyat düzeyinin artabileceği, ekonominin aynı anda durgunluk ve enflasyon yaşayabileceği belirtiliyor.
‘STAGFLASYONDAN KAÇINMASI GEREK’
Konu ile ilgili bir bilgi notu hazırlayan Tera Yatırım baş ekonomisti Enver Erkan, “İkinci bir dört yıllık dönem için Senato onayını henüz almış olan Powell, Fed'in enflasyonla mücadele güvenilirliğini yeniden tesis etmekle uğraşırken siyasi ve mali otorite de yükselen yaşam maliyetlerinin sonuçlarıyla başa çıkmak zorundalar.” değerlendirmesinde bulundu.
“Fed, para politikası nezdinde görevinin bilincinde olduğunu göstermek noktasında bu yıl daha hızlı bir sıkılaşma patikası belirlemiş durumda. Bunu yaparken de stagflasyondan kaçınması da gerekecek. Bu yılki sert patika da bu nedenle gelecek yıl aynı şekilde öngörülmüyor” ifadelerini kullanan Erkan, gelecekte de Fed’in makro verilere göre hareket edeceğini belirterek şunları söyledi:
“Mayıs TÜFE'si nasıl ki haftalardır süregelen 50 baz puan beklentisini 75'e revize ettirdiyse, bundan sonra da verilerin yönlendireceği fikirler söz konusu olacaktır. Tabii bu toplantıda, piyasanın da 2 günde beklentilerini revize ettiren ne gibi görüş değişikliklerinin oluştuğunu ve bunun perspektifini de üç hafta sonra tutanaklarda göreceğiz.
Piyasaların 75 baz puanlık artışı fiyatlanması nedeniyle piyasalarda olağanüstü bir hareket görülmese de emtia fiyatları talebin azalması dolayısıyla aşağı çekildi. Kararın piyasaya yansımaları şöyle oldu:
DOLAR
Yatırımcılar Fed’in kararından önce 75 baz puan faiz artırımını tümüyle fiyatlamış, geçen haftaki keskin ABD enflasyon verisinin ardından da sonraki toplantılarda benzer artırımlar olabileceğini fiyatlara yansıtmıştı. Ancak dolar Fed Başkanı Jerome Powell’ın dünkü basın toplantısı sırasında yönünü aşağı çevirdi.
Doların başlıca para birimleri karşısındaki performansını ölçen dolar endeksi kısmen değer kaybederek 104,82 seviyesine geldi. Dolar/TL ise sabah saatlerinde 17,27 seviyelerinden işlem gördü.
ALTIN
Altın, Fed’in beklentiler dahilinde yaptığı güçlü faiz artırımının ardından doların gerilemesine paralel olarak dün kaydettiği kazanımların ardından doların toparlanmasına bağlı olarak yönünü aşağı çevirdi.
Altın yüzde 0,1 gerileme ile spot piyasada ons başına 1832 dolardan işlem görürken altın vadeli işlemleri 1833 dolardan işlem gördü. Kapalıçarşı’da gram altın ise sabah saatlerinde 1017 TL’den işlem gördü.
PETROL
Petrol fiyatları, Fed’in dünkü faiz artırımının ardından ekonomik büyümenin yavaşlayacağı ve petrol talebinin daralacağı endişeleriyle kaydettiği kayıpları kısmen telafi etti ve devam eden arz sıkışıklığı ile yaz aylarında yükselen talepten destek buldu.
Petrol fiyatları Fed’in faiz artırımının ardından dün yüzde 2’nin üzerinde gerileyerek 120 dolar kritik seviyesinin altına indi. Brent petrol varil başına 118 dolardan işlem gördü.
BORSALAR
Fed'in faiz kararını açıklamasının ardından Wall Street de günü yükselişle tamamladı. Yükselişte Fed Başkanı Powell'ın 75 baz puanın üzerinde faiz artışlarının beklenmediğine işaret etmesi etkili oldu.
Dow Jones yüzde 1, S&P 500 yüzde 1,46, Nasdaq 100 yüzde 2,49 artıda kapandı. Böylece S&P 500 aralıksız 5 günlük yüzde 8'e yakın düşüşün ardından ilk kez artıda kapanmış oldu. Bu sabah ABD ve Avrupa vadeli işlemlerinde yükseliş sürerken, Asya Borsaları da değerlendi.
News
