Nöbetçi Eczaneler
Haber Merkezi-Anayasa Mahkemesi (AYM) lise çağındaki otizmli bir çocuğun yeterli eğitim göremediği için gerileme sorunu yaşamasının eğitim hakkının ihlâli olduğuna karar verdi.
Yüksek Mahkeme, eğitim ve uygulama okulunda idareden kaynaklanan bir sorunla otizm sınıfının kapatıldığına ve çocuğun yönlendirildiği rehabilitasyon merkezinde ise yetersiz eğitim aldığına işaret etti.
AYM ailenin açtığı davayı “Çocuk rehabilitasyon merkezinde eğitimini tamamladı, başka çocuklar da zihinsel engelliler sınıfına alınmış, çocuğa özel durum yok” gerekçesiyle reddeden Samsun 1. İdare Mahkemesi’ni de eleştirdi.
Kararda mahkemelerin iki eğitim arasındaki farkı ve çocuk üzerindeki etkilerini yeterli şekilde tespit etmesi gerektiği vurgulandı.
Süreç Nasıl Başladı?
Samsun’da otizm tanısı konulan lise çağındaki çocuk, 2012 eğitim-öğretim yılı başında S.İ. Eğitim ve Uygulama Okulu’nda otizmli bireyler için açılan sınıfa geçici olarak kaydettirildi. Ancak eğitim dönemi başladıktan sonra sınıf öğretmeninin uzun süreli rapor alması üzerine bu sınıf geçici olarak kapatıldı.
Bunun üzerine çocuğun kaydı silindi ve rehberlik merkezine yönlendirildi. Çocuk, 2012 eğitim-öğretim yılını Ö.H. Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi’nde tamamladı.
Aile, rehabilitasyon merkezinde verilen eğitimin saat ve içerik açısından yetersiz olduğunu, bu nedenle çocuğun durumunda gerileme yaşandığını belirterek 2013 yılında manevi tazminat davası açtı. Ayrıca, başka otizmli çocukların söz konusu okulda eğitim görmeye devam ettiklerini iddia etti.
2013 eğitim-öğretim yılı başında, otizmli bireyler için açılan sınıfın yeniden faaliyete geçmesi üzerine aileye yeniden kayıt yaptırabilecekleri bildirildi. Bunun üzerine çocuk, 2013 eğitim-öğretim yılının ikinci döneminde yeniden S.İ. Eğitim ve Uygulama Okulu’na kaydettirildi.
İdare Mahkemesi Davayı Reddetti
Samsun 1. İdare Mahkemesi, çocuğun 2012-2014 yılları arasında rehabilitasyon merkezinde eğitim aldığını, bu eğitim için ailenin herhangi bir ödeme yapmadığını, eğitim giderlerinin Millî Eğitim Bakanlığı tarafından karşılandığını ve çocuğun eğitim almama gibi bir durumun söz konusu olmadığını belirtti.
Mahkeme, başka otizmli çocukların da zihinsel engelliler için açılan sınıfa aktarıldığını ve uygulamanın yalnızca başvurucuya yönelik olmadığını kaydederek davayı reddetti. İdare Mahkemesi’nin kararı Danıştay tarafından da onanarak kesinleşti.
Aile AYM’ye Başvurdu
Aile 2021 yılında Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. Başvuruda, okul yerine rehabilitasyon merkezinde eğitim alınmasının çocuğun durumunda gerilemeye yol açtığı, daha az saat eğitim alındığı ve bu nedenle ek ders aldırmak zorunda kaldıkları belirtildi.
Bakanlığın Görüşü
Millî Eğitim Bakanlığı, engelli çocukların devlet okullarında veya özel okullarda kaynaştırma modelli eğitim ve özel eğitim alma hakkına sahip olduğunu, başvurucu ailenin de bu imkânlardan yararlandığını belirtti.
Bakanlık geçici olarak rehabilitasyon merkezinde eğitim almanın eğitim hakkının ihlâli anlamına gelmediğini ve İdare Mahkemesi’nin kararının yerinde olduğunu savundu.
AYM’den Emsal Karar
Başvuruyu eğitim hakkı kapsamında değerlendiren Anayasa Mahkemesi, çocuğun bir yılı aşkın bir süre idareden kaynaklanan bir nedenle planlanan eğitimin dışında bir eğitime tabi tutulduğunu ve bunun çocukta gerilemeye yol açtığını tespit etti.
Yüksek Mahkeme, İdare Mahkemesi’nin çocuğa verilmesi planlanan eğitim ile verilen eğitim arasındaki nicelik ve nitelik farkını ve bu farkın çocuk üzerindeki etkisini tespit etmediğini belirtti.
Mahkemelerin ilgili ve yeterli gerekçeler sunması gerektiğini vurgulayan AYM çocuğun eğitim hakkının ihlâl edildiğine karar verdi.
AYM ayrıca zarara ilişkin yeterli belge sunulmadığı gerekçesiyle maddi tazminat taleplerini reddetti. Yeniden yargılamanın yeterli giderim olacağına hükmeden AYM, dosyayı yeniden yargılama yapılması için Samsun 1. İdare Mahkemesi’ne gönderdi.
İlginizi çekebilir: İTK öğrencilerinden BELGEM’e anlamlı destek