Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Türk lirası mevduat hesaplarının teşvik edilmesi amacıyla yeni tedbirler aldı.
MB’nin kararına göre, 1 aydan uzun vadeli Türk lirası mevduat hesapları ile kur korumalı mevduat (KKM) hesapları için belirlenen zorunlu karşılık tutarlarına 3 aylık periyotlarla faiz uygulanacak. Ayrıca, katılım bankalarının Türk lirası cinsinden tutmaları gereken zorunlu karşılık miktarlarında da benzer şekilde indirim yapılacak.
Döviz kurlarına endeksli kur korumalı mevduat hesaplarında ise süre uzatıldı. Son olarak, 31 Ocak 2024 itibarıyla bankalarda bulunan altın, dolar, euro ve sterlin cinsinden hesaplar Türk lirasına dönüştürülebilecek.
Merkez Bankası, parasal aktarım mekanizmasının güçlendirilmesi, Türk lirası (TL) mevduat payının artırılması ve Kur Korumalı Mevduat’tan (KKM) TL mevduata geçişin teşvik edilmesi amacıyla TL zorunlu karşılıklara faiz uygulama kararı aldı.
Banka tarafından yapılan duyuruya göre, bu önlemler çerçevesinde, 1 aydan uzun vadeli TL mevduat ve KKM hesapları için tesis edilen zorunlu karşılıklara 3 aylık periyotlarla faiz uygulanacak. Bu adımın amacı, bankaların TL mevduatlarını artırmak ve Kur Korumalı Mevduat’tan TL mevduata geçişi teşvik etmek.
MERKEZ BANKASI ZORUNLU KARŞILIK MİKTARINDA İNDİRİM YAPACAK
Katılım bankalarının TL cinsinden tesis etmeleri gereken zorunlu karşılık miktarlarında da benzer şekilde indirim yapılacak. Bu indirimlerin, katılım bankalarının TL mevduatlarını artırmak ve finansal sistemde likiditeyi güçlendirmek amacıyla yapıldığı belirtilmekte.
Döviz dönüşümlü Kur Korumalı Mevduat’ta (KKM) tarih uzatıldı.
Bu kapsamda, Kur Korumalı Mevduat Hesabı sahipleri için önemli bir değişiklik yapıldı. Yurt içinde yerleşik gerçek kişiler, 31 Ocak 2024 itibarıyla bankalarda bulunan altın, dolar, euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesaplarını Türk lirasına çevirebilecekler.
Ancak, yurt içinde yerleşik tüzel kişilerin altın ve döviz tevdiat hesapları ile katılım fonlarından vadeli TL mevduat veya katılma hesaplarına dönüştürülebilecek bakiyeleri için belirlenen tarihlerde herhangi bir güncelleme yapılmamıştır.
Bu çevirme işlemleri, hesap sahiplerinin talepleri doğrultusunda ve belirlenen dönüşüm kuru üzerinden gerçekleştirilecektir.
Zorunlu karşılık oranı, mevduat kabul eden bankaların Merkez Bankası’nda bulundurmak zorunda oldukları mevduatların oranıdır. Bu oran, Merkez Bankası tarafından belirlenir.
Bu kural, başlangıçta iflas riskine karşı koruma sağlamak için oluşturulmuş olsa da günümüzde daha çok piyasa likiditesi kontrol aracı olarak kullanılmaktadır. Mevduatın vadesine göre yerli ve yabancı para cinsinden ayrı oranlar dahilinde toplanır.
ZORUNLU KARŞILIK NE DEMEKTİR?
Zorunlu karşılıklar, para politikasını uygulama aracı olarak kullanılabilir. Bankalar, atıl rezervlere sahip değillerse, zorunlu karşılık oranı artırıldığında kredileri geri çağırarak para arzının azalmasına neden olurlar.
Zorunlu karşılık oranı düşürüldüğünde ise zorunlu karşılıkların bir kısmı kullanılabilir rezerv haline gelir, bu da bankaların kredi tabanını genişletir. Bankaların kredi tabanının genişlemesi de para arzının artmasına yol açar.
Zorunlu karşılık oranının artırılması, daralmacı para politikasını; oranın azaltılması ise genişlemeci para politikasını işaret eder.
News
