​DUYGUSAL OKURYAZAR LİDERLİK

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Birçok insan zaman zaman “Bana bir fırsat verseler neler yapardım!”,  “Doyun aldığım şeylerin çoğu iş dışında”, “Hayatımı sevmediğim mesleğimle boşa geçirmişim” gibi sözleri aklından geçirir. Bu sözler belki de meslek hayatımızda artık klişeleşti. Birçoğumuz işimizde yeterince kendimizi ifade edemediğimizi, ya da işimizin beklentilerimizi karşılamadığından yakınıp dururuz. İş hayatında ise yeterli bir maaşım olsun, maaşım zamanında ödensin, sigortam tam yatsın, işle ilgili ihtiyaçlarım giderilsin, ilerleme ve terfi şansım olsun, huzurlu bir ortamda çalışayım şeklinde liste yapsak uzayıp gider. Saydığımız bu koşulların çoğu karşılandığı halde neden yaptığımız işten zevk almaz ve onu bir zorunluluk olarak görürüz?

Araştırmalar yapılan işten zevk almanın kişilikle ilgili olduğunu ortaya koymuştur. Kişiliklerine uygun iş çevrelerinde çalışanların başarıya ulaştıklarını ve yaptıkları işten keyif aldıklarını bulgulamışlardır. Peki, kendi kişiliğimizi nasıl keşfedebiliriz? Bunun için birtakım sorulara cevap aramamız gerekiyor; ben neler yapabilirim? (Yetenekleriniz), ben neleri yapmaktan hoşlanıyorum? (İlgi alanlarınız), ben ne istiyorum? (İş ve yaşam değerleriniz),  Karakterim nasıl? (Kişilik özelliklerim), ben ne yapmak istiyorum? (İlgi duyduğum meslekler), ben nerede olmak istiyorum? (Çalışma koşullarınız),  kimlerle birlikte çalışmak istiyorum? Bu sorulara verilen cevaplar altı kategoride toplanmakta ve altı kişilik tipini ortaya koymaktadır:

            >Realistik
            >Araştırmacı
            >Yaratıcı
            >Sosyal
            >Girişimci
            >Düzenli

Realist kişilik tipi, objelerin, araç ve gereçlerin, makinelerin ve hayvanların değişmesini gerektiren etkinliklerde bulunmaktan hoşlanırlar. Teknik, atletik, elektrik-elektronik, tarımsal becerilerle el becerilerine sahiptirler. Çalışmaktan hoşlandıkları alanlar açık alanlardır. Örnek meslekler; teknisyenler, mühendisler, çiftçiler…

Araştırmacı kişilik tipi, fiziksel, biyolojik ve kültürel olay ve olguların incelenmesi, gözlemlenmesi ve değişmesi üzerine çalışmalar yürütürler. Araştırma yapmak, bilgi toplamak, dikkatli analizler yapmak onlar için keyif vericidir. Laboratuarlar birincil çalışma alanlarıdır. Örnek meslekler; bilim adamları, sosyologlar, antropologlar…

Yaratıcı kişilik tiplerinin hayal güçleri yüksektir. Fiziksel materyallerin yanı sıra insanların ya da sözlerin değişmesi üzerine çalışırlar. Çalışmalarını resim atölyeleri, sahneler ve konser salonlarında yaparlar. Örnek meslekler; yazar, şair, ressam, heykeltıraş…

Sosyal kişilik tipi, insanların bilgilendirilmesi, eğitilmesi, geliştirilmesi, bakımları ve aydınlatılması gibi etkinliklerde bulunurlar. İkna yeteneği fazla yardımsever ve dost canlısıdırlar. Daha çok okullarda, bakım yurtlarında ve hastanelerde çalışırlar. Örnek meslekler; psikolojik danışmanlık, öğretmenlik, sosyal hizmetler…

Girişimci kişilik tipi organizasyonel hedeflere ya da ekonomik kazanca ulaşmak amacıyla diğer insanların manipülasyonunu gerektiren etkinlikleri yaparlar. Politik güç ve başarı, diğer insanlara liderlik yapmak birincil istekleri arasındadır. Örnek meslekler; avukatlar, iş adamları, yöneticiler…

Düzenli kişilik tipi organize eme, kayıt tutma gibi bilginin düzenli olarak elden geçirilmesi gereken işlerde yer alırlar. Rutin işleri sıkılmadan yaparlar. Bürolarda çalışırlar. Kayıtlar, dosyalar, bilgisayar, daktilo gibi araç gereçleri kullanırlar. Örnek meslekler; maliye, sekreterlik, muhasebe…

Peki, tek başına kendimizi tanımamız başarılı bir kariyer için yeterli mi? Hayır. Kendimizi tanımanın yanı sıra piyasa sektör ve pozisyonları da tanımamız gerekiyor:

            >Bunun için de nasıl bir ekonomik sistemde iş arıyorum?
            >Ekonomik göstergeler ne durumda?
            >Dünyadaki ekonomik gidiş nereye?
            >İş dünyasındaki son gelişmeler nelerdir?
            >Sektörlerin durumu nedir? (özellikle hedeflediğiniz bir sektör varsa) 
            >Sektörün geleceği nedir?
            >İleride başka bir sektöre geçiş ne kadar mümkündür?
            >Gelecekte hangi sektörler ön plana çıkacaktır?
            >Bu pozisyonun geleceği nedir?
            >Bu pozisyona hangi kişiler alınır?
            >Bu pozisyonda hangi kişilerin yükselme şansı daha fazladır?
            >Pozisyonun mali imkanları nelerdir?

Kişilik tipinize uygun iş alanında çalışmak işteki başarınızı, mesleki doyumunuzu ve meslekteki kalıcılığınızı önemli oranda arttırmaktadır. Son yıllarda ortaya atılan duygusal zeka kuramı durumun hiç de böyle olmadığını ortaya koymaktadır:

            >EQ+IQ= Bireysel Başarı

Duygusal zeka Goleman’a (2000) göre kendimizin ve başkasının hislerini tanımak, kendimizi motive etmek, içimizdeki ve ilişkilerimizdeki duyguları iyi yönetme becerisidir.

Sürekli gülümseyerek sempatik davranma, iyi kalpli olmak, IQ’nun karşıtı, kendine aşırı değer vermek, diğerlerini dinliyormuş gibi görünürken hiç ciddiye almamak duygusal zekâ değildir.

Duygusal zekâ için gereken yetkinlikler; kendini tanıma (öz-bilinç), kendini yönetmek, motivasyon, empati (duygudaşlık, sosyal Beceriler (sosyal yetkinlik) ve iletişim becerisidir.

Kendini tanımada; kişinin kendi duygularını, ihtiyaçlarını, hedeflerini tanıması, tercihlerini yapabilmesi ve sahip olduğu şahsi gücünün ve kaynaklarının farkında olması anlamına gelir. Güçlü taraflarıyla belirginleşirler. Kendi zayıf yanlarını bilir bunlarla gerektiğinde dalga bile geçer. Kendi duyguları ve diğer insanlar üzerindeki etkileri hakkında doğru ve açık konuşur,

Kendini yönetmekte; kişinin sahip olduğu duygu ve düşüncelerini kontrol ederek yönlendirmesi olarak tanımlanabilir. Bu beceri ile duygularımızın esiri olmaktan kurtulup onları yönlendirebiliriz.

Motivasyonda; insanın kendini motive edebilmesi, daima başarma isteğine ve heyecanına sahip olması demektir. Karşısına çıkan her zorluk karşısında yılmadan devam edebilme gücünü kendinde bulmasıdır. Bu tür insanlar yaratıcı fırsatlar ararlar, öğrenmeyi severler ve daha iyi yapmak için sonsuz enerjiye sahiptirler. Başarı ile motive olan kişiler, sürekli olarak performans çıtalarını yükseltmekte ve yüksek skorlara ulaşmaktan mutluluk duymaktadırlar.

Empatide; karşındakinin pabucunu giyebilmektir. Karşındakinin duygularını, ihtiyaçlarını, kaygılarını anlayabilmektir.

Sosyal yetkinlikte; insanların başkalarıyla ilişki kurabilmesi ve bu ilişkilerin uzun süre geçerliliğini koruyabilmesi becerilerini kapsar. İnsanlar arası iyi ilişkilerin yanı sıra bir takım oluşturabilme, takım ruhunu sağlayabilme ve bu takımı yönetme becerisini gösterme de bu yetkinlik ile olur.

İletişim becerisinde; insanın kendisini açık ve net olarak ifade edebilme becerisinin yanı sıra, başkalarını dikkatli dinleme ve ne söylediklerini tam ve doğru olarak anlayabilmesidir.