ÖZEL SPORCULAR
Bugünkü yazımda dokuz yıldan beri fahri olarak milli takımlar psikolojik danışmanlığını ve Uluslararası Lisanslama ve Sınıflandırma Kurulu Başkanlığını yürüttüğüm Türkiye Özel Sporcular Spor Federasyonunun özel sporcularının başarılarından bahsedeceğim. Buradaki amacım özel gereksinimli bireylerin yeteneklerini nasıl keşfedebildiklerini, ailelerini nasıl gururlandırdıklarını ve nasıl bir özgüven yaşadıklarını göstermektir.
Birçok insanın, muhtemelen özel gereksinimli bireylerle çok az iletişim kurduklarından dolayı, özel gereksinimli (zihinsel yetersizliği olan) sporcular hakkında bilgisi oldukça azdır. Belki de bunun bir sonucu olarak, özel sporcuları etiketleme eğilimindedir. Bu da onları genel popülasyonun geri kalanının keyif aldığı birçok fırsattan mahrum bırakır.
Özel sporcular ve onların aileleri, öğretmenleri kısacası onlar için fırsatları değerlendirerek en üst düzeye çıkarmakla ilgilenen kişiler sürekli olarak önyargı bariyerini aşmanın yollarını aramaktadır. Spor ve sportif aktivitelerin sunduğu pek çok şey vardır. Ancak birçok antrenörün ve spor yöneticisinin özel sporculara antrenörlük yapmayı ürkütücü gördüğü bir gerçektir. Bu durum antrenörlerimizi caydırmamalı veya endişelendirmemelidir. Zorluklar tabii ki olacaktır ancak sonuçlar dikkate değer ve anlamlıdır.
Zihinsel yetersizlik, beynin işleyişinde bozulmadır diye tanımlanır. Burada dikkatli olmakta fayda vardır çünkü özel gereksinimli bireyler hakkında genellemeler yapmak tehlikeli ve potansiyel olarak aşağılayıcıdır. Çünkü zihinsel yetersizlik terimi çok çeşitli yetenekleri de kapsar. Bununla birlikte zihinsel yetersizlik terimi, önerdiği gibi, bireyin anlama ve öğrenme yeteneğindeki bozulmaya işaret eder. Etkiler ve nedenler bireyden bireye büyük ölçüde değişir. Bilginin özümsenmesi, becerilerin kazanılması, bilgi veya becerilerin saklanması ve muhafaza edilmesi ve öğrenme ve önceki deneyimlerin uygulaması gibi etkiler bulunabilir. Zihinsel yetersizlik terimi yerine özel gereksinimli birey ya da sporcudan bahsediyorsak özel sporcuyu kullanmayı tercih ediyorum. Kendi deneyimlerime göre söylüyorum; özel sporcular kendi kişilikleri olan, zevkleri olan ve hırsları olan bireylerdir. Doğru destek ve uygun antrenörlük sağlanırsa özel gereksinimli birey yaşamda ve sporda çok şey öğrenir ve birçok beceri kazanır.
Sporun insana faydasını anlatmama gerek yok. Özel sporcular için yalnızca genel sağlık ve zindeliği geliştirmez; aynı zamanda bağımsız, iletişim, sosyal ilişkiler, özgüven, özsaygı ve topluma entegrasyon (bütünleşme) gibi konularda da gelişmelerini sağlar. Burada toplum olarak temel amacımız özel sporcuların zihinsel yetersizliği ne olursa olsun diğer bireylerle spor yapabilmeleri ve rekreasyon fırsatlarına sahip olmalarını sağlamamızdır. Burada yerel yönetimlere, sivil toplum kuruluşlarına büyük görev düşmektedir.
Türkiye Özel Sporcular Spor Federasyonu (TÖSSFED) 81 ilimizde şu an temsilciliği bulunan 530 kulüp aracılığıyla 15 branşta 30000 sporcuya spor yaptırmaktadır. 2000 yılında kurulan TÖSSFED bugüne kadar VİRTUS ve IPC Avrupa ve Dünya Şampiyonalarında (özel turnuvalar ve grandprix’ler hariç) 290 madalya (65 altın, 113 gümüş, 112 bronz) kazanmıştır. Yıllardan beri özel gereksinimli bireylerle çalışan, öğretmenlik ve yöneticilik yapan yani bu işin mutfağından gelen “İçimizden biri” olarak başkanlığa seçilen Birol Aydın döneminde 271 tane madalya kazanılmıştır. 64 altın, 105 gümüş ve 102 bronz madalya bu dönemde kazanılmıştır. Bu başarılı ekipte benim de çorbada tuzum olmuş 200’e yakın sporcunun uluslararası lisanslamasını tamamlayarak yurt dışında milli formayla Türk Ulusunu temsil etmelerine yardımcı olmuşumdur.
Bu yazım yayınlandığında Fransa’nın Nantes şehrinde yapılacak VİRTUS Avrupa Salon Atletizm Şampiyonasında olmuş olacağım. Kampta ve turnuva sırasında stres düzeylerini yönetmelerine yardımcı olduğum, performanslarını en üst düzeye çıkmaları için gizil yeteneklerini keşfetmelerine yardımcı olduğum sporcularımdan ve tabii ki Milli Takım Antrenörlerinden eminim ki bu şampiyonada da başarılı olacaklar. Dünya Kadınlar gününde özel kadın sporcularımızdan bahsetmeden olmaz. Atletizm Milli Takım Antrenörü Aytunç Göz annesi Vildan Öz ile birlikte son beş yıldır Samsun’da kendi imkanlarıyla köyde keşfettiği özel kadın sporcuları bir araya getirerek onları TÖSSFED’e kazandırmış ve milli takımımıza madalyalar kazandırmıştır. Şimdi Tokyo’da yapılacak Paralimpik (Para-Olimpik) Oyunlara kota almak için mücadele veriyor. Geçen yıl Polonya’nın Torun şehrinde yapılan Dünya Salon Atletizm Şampiyonasında Kadınlar kategorisinde Ukrayna’nın ardından Dünya ikincisi olmuştur. Yaşları ortalama 19 olan bu sporcularımız dünya sıralamasında üst sıralarında bulunan sporculardan 10 yaş ortalama gençtir.
Özel gereksinimli çocuğu olan ailelere buradan seslenmek istiyorum. Her birey tek ve eşsizdir. Hiçbir kimse de mükemmel değildir. Hepimizin kusurları, eksikleri vardır. Keşfedilmeyi bekleyen yetenekleri, öğrenmeyi bekleyen becerileri olan özel gereksinimli çocuklarımızı bir köşeye atmayalım, bu çocuktan bir şey olmaz diyerek ötelemeyelim. Eğitim olanaklarını sunalım. Spora mutlaka yönlendirelim. Yetenekliyse mutlaka bir antrenör keşfedecektir. Kaynaştırma öğrencisi olarak daha önce ötelenen özel sporcu altın madalya kazanıp okulda herkesin önünde alkışlandığında ailesi olarak sevinçten ağlayacaksınız ve çocuğunuzla bir kez daha gurur duyacaksınız.
News